شرکت‌های AB یکی از مهم‌ترین نهادها در فرایند صدور گواهینامه‌های بین‌المللی هستند، اما شاید بسیاری از افراد به‌درستی ندانند این شرکت‌ها چه نقشی دارند. درک ساختار و عملکرد این نهادها می‌تواند بسیار پیچیده و مبهم باشد، اما دانستن آن‌ها برای هر کسب‌وکاری که به دنبال تأیید صلاحیت خود از نظر استانداردهای بین‌المللی است، ضروری است. در این مقاله، به‌صورت جامع و تخصصی به بررسی شرکت‌های AB و تفاوت‌های آن‌ها با سایر نهادهای صدور گواهینامه پرداخته و راهنمایی کامل در این زمینه ارائه خواهیم داد.
آنچه در این مطلب می‌خوانید:
- شرکت‌های AB چیستند؟
- AB مخفف چیست؟
- CB چیست؟
- تفاوت شرکت‌های AB با شرکت‌های CB چیست؟
- شرکت‌های AB معتبر
- تشخیص اعتبار و اصالت مراجع صادرکننده ایزو
- نحوه صدور گواهینامه ایزو تحت اعتبار شرکت‌های AB
- مزایای اخذ ایزو از شرکت‌های تحت اعتبار شرکت‌های AB معتبر
- نکات کلیدی در انتخاب مرجع صدور ایزو
- جمع‌بندی
- سؤالات متداول
- از کجا گواهینامه ایزو بگیریم؟
شرکت‌های AB چیستند؟
شرکت‌های AB یا نهادهای اعتباردهی سازمان‌هایی هستند که وظیفه ارزیابی و اعتباردهی نهادهای صدور گواهینامه (CBها) را بر عهده دارند. این نهادها تضمین می‌کنند که CBها طبق استانداردهای بین‌المللی عمل می‌کنند و صلاحیت صدور گواهینامه‌های معتبر، مانند ایزو، را دارند. گواهینامه‌هایی که تحت اعتبار ABهای معتبر صادر می‌شوند، در سراسر جهان پذیرفته شده و معتبر هستند.
AB مخفف چیست؟
AB مخفف عبارت Accreditation Body است که به معنای نهاد اعتباردهی است. این نهادها مسئول ارزیابی و اعتبارسنجی نهادهای صدور گواهینامه (CBها) هستند تا اطمینان حاصل کنند که گواهینامه‌های صادره مطابق با استانداردهای بین‌المللی است.
CB چیست؟
CB یا Certification Body به معنای “نهاد صدور گواهینامه” است. این نهادها مسئول صدور گواهینامه‌های مختلف برای سازمان‌ها و شرکت‌هایی هستند که قصد دارند نشان دهند محصولات یا خدمات آن‌ها با استانداردهای مشخصی مطابقت دارند. CBها تحت نظارت و ارزیابی نهادهای AB فعالیت می‌کنند و گواهینامه‌های آن‌ها تنها در صورتی معتبر است که از سوی یک AB تایید شده باشند.
تفاوت شرکت‌های AB با شرکت‌های CB چیست؟
تفاوت اصلی بین AB و CB در وظایف و جایگاه آن‌ها در فرایند صدور گواهینامه است:
- AB: نهادهای اعتباردهی مانند IAF وظیفه دارند صلاحیت نهادهای صدور گواهینامه (CBها) را بررسی و تأیید کنند. آن‌ها نظارت می‌کنند که CBها طبق استانداردهای بین‌المللی عمل کرده و گواهینامه‌های معتبر صادر کنند.
- CB: نهادهای صدور گواهینامه، مستقیماً با شرکت‌ها کار می‌کنند و پس از ارزیابی و ممیزی، گواهینامه‌هایی مانند ISO را صادر می‌کنند. اعتبار این گواهینامه‌ها به این بستگی دارد که CB توسط یک AB معتبر تأیید شده باشد.
به طور خلاصه، AB نهاد نظارت و اعتباردهی است که بر CBها نظارت می‌کند، و CBها مسئول صدور گواهینامه‌ها برای سازمان‌ها هستند.
شرکت‌های AB معتبر
شرکت‌های AB وظیفه ارزیابی و اعتباردهی نهادهای صدور گواهینامه را دارند. انتخاب مرجع صدوری که تحت اعتبار یک نهاد بالا دستی معتبر باشد، برای دریافت گواهینامه‌های ایزو از اهمیت زیادی برخوردار است. زیرا اعتبار نهاد AB تأثیر مستقیم بر اعتبار گواهینامه ایزو دارد. در ادامه، به بررسی برخی از معتبرترین نهادهای اعتباردهی و نحوه عملکرد آن‌ها می‌پردازیم.
۱. IAF
IAF یک نهاد بین‌المللی است که در سال ۱۹۹۳ تأسیس شد و مسئول نظارت و اعتباردهی به نهادهای اعتباردهی در سطح جهانی است. این نهاد یک سازمان دولتی و بین‌المللی است که به بیش از ۱۰۰ نهاد اعتباردهی از کشورهای مختلف عضویت می‌دهد. این سازمان نقش مهمی در تطبیق و هماهنگ‌سازی استانداردهای بین‌المللی ایفا می‌کند و هدف آن ارتقای اعتبار گواهینامه‌های صادره از CBها در سطح جهانی است. IAF اعتباردهی به CBها را از طریق ممیزی‌های سخت‌گیرانه و بررسی‌های دوره‌ای انجام می‌دهد و اطمینان حاصل می‌کند که نهادهای اعتباردهی، مطابق با استانداردهای بین‌المللی عمل می‌کنند.
گواهینامه‌هایی که تحت اعتبار IAF صادر می‌شوند، به دلیل نظارت دقیق و معیارهای سخت‌گیرانه‌ای که برای صدور این گواهینامه‌ها وجود دارد، اعتبار بسیار بالایی دارند. این گواهینامه‌ها در سراسر جهان پذیرفته‌شده و سازمان‌هایی که گواهینامه‌های صادره از این نهاد اعتباردهی دارند، می‌توانند در بازارهای جهانی با اعتماد بیشتری فعالیت کنند؛ بنابراین، گواهینامه‌های صادره تحت اعتبار IAF به‌ویژه برای تجارت بین‌المللی و ورود به بازارهای جهانی ارزش زیادی دارند.
۲. ASCB
ASCB یک نهاد خصوصی و مستقل است که به نهادهای صدور گواهینامه در سطح بین‌المللی اعتبار می‌دهد. این نهاد در اروپا به‌ویژه شناخته شده است و به سازمان‌ها و نهادهای اعتباردهی کمک می‌کند تا گواهینامه‌های ایزو معتبر صادر کنند. این سازمان تمرکز خود را بر ارزیابی توانمندی و صلاحیت نهادهای CB می‌گذارد تا مطمئن شود که گواهینامه‌های صادره مطابق با استانداردهای جهانی ایزو است. یکی از ویژگی‌های مهم ASCB این است که این نهاد به نهادهای اعتباردهی امکان می‌دهد تا تحت ارزیابی‌های دقیق‌تری قرار گیرند تا گواهینامه‌های صادره از نظر کیفی و بین‌المللی معتبر باشد.
گواهینامه‌های صادره تحت اعتبار ASCB معمولاً در کشورهای اروپایی و برخی از بازارهای جهانی معتبر است. این نهاد به دلیل ارزیابی دقیق و سخت‌گیرانه‌ای که از نهادهای CB انجام می‌دهد، اعتبار بالایی دارد و گواهینامه‌های صادر شده تحت آن، برای شرکت‌ها و سازمان‌ها به‌ویژه در بازارهای اروپایی و کشورهای مختلف قابل‌قبول است. همچنین، نهادهای CB که تحت اعتبار ASCB فعالیت می‌کنند، از شفافیت و اعتبار بالایی برخوردار هستند.
۲. NACI
NACI، یا مرکز ملی تایید صلاحیت ایران، نهاد دولتی اعتباردهی در ایران است که مسئول ارزیابی و تأیید صلاحیت نهادهای صدور گواهینامه در داخل کشور می‌باشد. این نهاد که تحت نظارت مستقیم وزارت صنایع و معادن ایران فعالیت می‌کند، وظیفه دارد صلاحیت نهادهای CB داخلی را تأیید کرده و به آن‌ها اجازه دهد گواهینامه‌های ایزو صادر کنند. NACI اعتباردهی به نهادهای داخلی را بر اساس استانداردهای ملی و بین‌المللی انجام می‌دهد و گواهینامه‌های صادره تحت اعتبار این نهاد در داخل کشور از اعتبار ویژه‌ای برخوردار است.
گواهینامه‌های ایزو صادره تحت اعتبار NACI معمولاً برای استفاده در داخل کشور و برخی از بازارهای منطقه‌ای معتبر هستند، اما به‌طورکلی در سطح جهانی از اعتبار کمتری برخوردار هستند نسبت به گواهینامه‌هایی که تحت اعتبار نهادهای بین‌المللی مانند IAF یا ASCB صادر می‌شوند. بااین‌حال، برای شرکت‌های ایرانی و سازمان‌هایی که قصد دارند با شرکای داخلی و منطقه‌ای خود همکاری کنند، گواهینامه‌های صادره توسط NACI می‌تواند مفید باشد و به آن‌ها کمک کند تا در بازار داخلی و منطقه‌ای رقابت کنند.
تشخیص اعتبار و اصالت مراجع صادرکننده ایزو
- بررسی عضویت نهاد صادرکننده در نهادهای اعتباردهی معتبر (AB)
اولین گام برای بررسی اعتبار نهاد صادرکننده گواهینامه ایزو، اطمینان از عضویت آن نهاد در مراجع اعتباردهی معتبر مانند IAF یا ASCB است. این نهادهای اعتباردهی به‌دقت صلاحیت نهادهای صدور گواهینامه را بررسی و تأیید می‌کنند و گواهینامه‌های صادره از نهادهایی که تحت نظارت این ABها قرار دارند، از اعتبار بالایی برخوردارند.
- ارزیابی استانداردهای رعایت‌شده در فرآیند صدور گواهینامه
دومین مرحله بررسی، ارزیابی تطابق فرآیند صدور گواهینامه با استانداردهای بین‌المللی است. نهادهای معتبر معمولاً دارای پروسه‌های ممیزی دقیق و شفاف برای صدور گواهینامه هستند و تمامی مستندات، ممیزی‌ها و فرآیندها باید طبق استانداردهای ایزو و الزامات بین‌المللی انجام شده باشد تا اعتبار گواهینامه تأمین شود.
نحوه صدور گواهینامه ایزو تحت اعتبار شرکت‌های AB
صدور گواهینامه ایزو از طریق یک فرایند چندمرحله‌ای انجام می‌شود که در ادامه به مراحل آن می‌پردازیم…
- انتخاب نهاد صدور گواهینامه (CB) معتبر
ابتدا سازمان باید یک نهاد صدور گواهینامه (CB) معتبر را انتخاب کند. این نهاد باید تحت اعتبار یک نهاد اعتباردهی (AB) معتبر باشد تا گواهینامه صادره، دارای اعتبار بین‌المللی باشد.
- ارزیابی اولیه توسط CB
پس از انتخاب CB، ارزیابی اولیه از سازمان متقاضی انجام می‌شود. این ارزیابی شامل بررسی مستندات و سیستم‌های مدیریتی برای تعیین میزان آمادگی سازمان جهت دریافت گواهینامه است.
- انجام ممیزی اولیه
CB یک ممیزی دقیق از سازمان انجام می‌دهد. در این مرحله، مطابقت سیستم‌های مدیریتی سازمان با الزامات استاندارد ISO بررسی و هرگونه عدم تطابق شناسایی می‌شود.
- اصلاح عدم تطابق‌ها
در صورت وجود عدم تطابق در ممیزی اولیه، سازمان باید آن‌ها را برطرف کند. این مرحله حیاتی است و سازمان باید بهبودهای لازم را اعمال کند تا شرایط دریافت گواهینامه را داشته باشد.
- انجام ممیزی نهایی
پس از رفع عدم تطابق‌ها، CB یک ممیزی نهایی انجام می‌دهد. اگر تمامی استانداردها رعایت شده باشد و سیستم‌های سازمان مطابقت داشته باشد، فرایند صدور گواهینامه آغاز می‌شود.
- صدور گواهینامه
در نهایت، پس از موفقیت در ممیزی نهایی و تأیید انطباق با استاندارد ISO، CB گواهینامه ایزو را صادر می‌کند. این گواهینامه تحت اعتبار نهاد AB معتبر صادر می‌شود و دارای اعتبار بین‌المللی است.
نحوه صدور گواهینامه ایزو تحت اعتبار شرکت‌های AB
۱.انتخاب نهاد صدور گواهینامه (CB) معتبر
۲.ارزیابی اولیه توسط CB
۳.انجام ممیزی اولیه
۴.اصلاح عدم تطابق‌ها
۵.انجام ممیزی نهایی
۶.صدور گواهینامه
مزایای اخذ ایزو از شرکت‌های تحت اعتبار شرکت‌های AB معتبر
اخذ گواهینامه ایزو از شرکت‌هایی که تحت اعتبار شرکت‌های AB (نهادهای اعتباردهی) هستند، مزایای بسیاری برای سازمان‌ها به همراه دارد. در ادامه به برخی از مهم‌ترین این مزایا اشاره می‌شود:
- اعتبار جهانی و بین‌المللی: گواهینامه‌های صادره توسط CBهای معتبر، در سطح جهانی شناخته‌شده و مورد قبول هستند.
- افزایش اعتماد مشتریان و شرکای تجاری: اخذ ایزو از نهادهای معتبر، اطمینان مشتریان و شرکای تجاری را نسبت به کیفیت و استانداردهای سازمان افزایش می‌دهد.
- بهبود فرایندهای داخلی: رعایت استانداردهای ایزو به بهبود کارایی، کاهش خطاها و افزایش بهره‌وری در فرایندهای داخلی سازمان کمک می‌کند.
- افزایش رقابت‌پذیری: داشتن گواهینامه ایزو معتبر، مزیت رقابتی در بازارهای داخلی و بین‌المللی ایجاد می‌کند و سازمان‌ها را در مناقصات و پروژه‌ها برجسته می‌سازد.
- انطباق با قوانین و مقررات: گواهینامه‌های ایزو تضمین می‌کنند که سازمان‌ها از قوانین و استانداردهای مرتبط پیروی کرده و از مشکلات قانونی جلوگیری می‌کنند.
- ارزیابی و بهبود مستمر: ممیزی‌های دوره‌ای مرتبط با ایزو، باعث ارزیابی منظم و بهبود مستمر سیستم‌های مدیریتی سازمان می‌شود.
نکات کلیدی در انتخاب مرجع صدور ایزو
- انتخاب شرکت AB معتبر
مطمئن شوید که نهاد صدور گواهینامه (CB) تحت اعتبار یک شرکت اعتباردهی (AB) معتبر و شناخته‌شده بین‌المللی مانند IAF باشد. این امر تضمین می‌کند که گواهینامه صادره از اعتبار جهانی برخوردار باشد. - سابقه و تجربه نهاد صدور گواهینامه (CB)
نهادی را انتخاب کنید که سابقه طولانی و تجربه کافی در زمینه صدور گواهینامه‌های ایزو داشته باشد. این موضوع نشان‌دهنده دانش و توانایی بالای آن‌ها در اجرای ممیزی‌های دقیق است. - نوع گواهینامه‌های ارائه‌شده
بررسی کنید که نهاد CB بتواند گواهینامه‌های ایزوی مرتبط با صنعت و نیازهای سازمان شما را ارائه دهد. انتخاب نهاد تخصصی در زمینه‌ای که فعالیت می‌کنید می‌تواند ارزش بیشتری ایجاد کند. - روند ممیزی و زمان صدور گواهینامه
مطمئن شوید که نهاد CB روند ممیزی شفاف و منظمی دارد و زمان صدور گواهینامه‌های آن معقول و مناسب برای برنامه‌های سازمانی شماست. - پشتیبانی و خدمات پس از صدور
نهادی را انتخاب کنید که پس از صدور گواهینامه، پشتیبانی مناسب ارائه دهد. این پشتیبانی می‌تواند شامل مشاوره در جهت بهبود مستمر و کمک در ممیزی‌های دوره‌ای باشد. - هزینه‌های صدور گواهینامه
مقایسه هزینه‌های صدور گواهینامه بین نهادهای مختلف ضروری است. مطمئن شوید که هزینه‌ها باتوجه‌به اعتبار نهاد و خدمات ارائه‌شده، منصفانه و معقول هستند.
جمع‌بندی
شرکت‌های AB به‌عنوان نهادهای اعتباردهی، نقشی کلیدی در تضمین اعتبار و صحت گواهینامه‌های صادرشده در سراسر جهان دارند. نهادهای CB تحت نظارت و ارزیابی ABها فعالیت می‌کنند تا اطمینان حاصل شود که گواهینامه‌های آن‌ها مطابق با استانداردهای بین‌المللی است. برای دریافت گواهینامه معتبر ایزو، شرکت‌ها باید از طریق CBهایی اقدام کنند که تحت نظارت یک AB معتبر باشند.
سؤالات متداول
در این مقاله به بررسی شرکت‌های AB و معرفی مهم‌ترین نهادهای اعتباردهی پرداختیم. حال به سوالات متداول در این مورد پاسخ می‌دهیم…
یکی از روش‌های تشخیص اعتبار CB ها، بررسی عضویت آن‌ها در سایت مراجع معتبر بین‌المللی است.
نهادهای AB از طریق فرایندهای ارزیابی دوره‌ای و بررسی مستندات، اطمینان حاصل می‌کنند که CBها مطابق با استانداردهای تعیین‌شده عمل می‌کنند.
خیر، گواهینامه‌های صادره توسط CBهایی که تحت نظارت یک AB معتبر نیستند، در سطح بین‌المللی بی‌اعتبار محسوب می‌شوند.
از کجا گواهینامه ایزو بگیریم؟
نخستین نکته‌ای که باید هنگام دریافت گواهینامه استانداردها در نظر داشته باشید این است که گواهینامه باید از مراکز صدور معتبر تحت نظارت IAF یا ASCB صادر شده باشد. پیش از امضای قرارداد و دریافت گواهینامه، حتماً بررسی کنید که نام مرکز صدور در لیست منتشر شده در وب‌سایت این نهادها وجود داشته باشد؛ در غیر این صورت، گواهینامه اعتباری نخواهد داشت.
دومین نکته مهم، مراجعه به دفاتری است که مجوز و پروانه رسمی دولتی در این زمینه را دارا هستند تا در صورت بروز هرگونه مشکل، امکان پیگیری و احقاق حقوق شما فراهم باشد.
برای دریافت مشاوره و راهنمایی درباره اخذ گواهینامه ایزو معتبر می‌توانید با تماس با ما، از خدمات مشاوره رایگان مجموعه EIQM CERT بهره‌مند شوید.
بدون دیدگاه