
ایزو ۱۷۰۲۵ یک استاندارد بینالمللی است که به آزمایشگاهها و مراکز کالیبراسیون کمک میکند تا بتوانند فعالیتهای خود را با دقت و صحت بالا انجام دهند. اخذ ایزو ۱۷۰۲۵ نه تنها الگویی برای اعتبارسنجی و اعتماد مشتریان است، بلکه به تضمین کیفیت و دقت آزمایشها و اندازهگیریها کمک میکند. در این مقاله، به بررسی این استاندارد و اهمیت آن خواهیم پرداخت.

آنچه در این مطلب میخوانید:
- ایزو ۱۷۰۲۵ چیست؟
- اهمیت ISO 17025
- مزایای اخذ گواهینامه ایزو ۱۷۰۲۵
- اهداف استاندارد ۱۷۰۲۵
- متن استاندارد ایزو ۱۷۰۲۵ ویرایش ۲۰۱۷
- صدور گواهینامه ایزو ۱۷۰۲۵ به زبان ساده
- الزامات استاندارد ایزو ۱۷۰۲۵
- مراحل اخذ گواهینامه ۱۷۰۲۵
- سازگاری استاندارد ۱۷۰۲۵ با استاندارد ۹۰۰۱
- اخذ ایزو ۱۷۰۲۵ از مرکز ملی تأیید صلاحیت ایران
- جمعبندی
- سوالات متداول
- از کجا گواهینامه ایزو ۱۷۰۲۵ بگیریم؟
ایزو ۱۷۰۲۵ چیست؟
در دنیای امروزی که تکنولوژی هر روز در حال پیشرفت است، استفاده از استانداردها در آزمایشگاهها و صنایع بسیار اهمیت دارد. یکی از استانداردهای مهم در این زمینه، استاندارد آزمایشگاهی ISO 17025 است. ISO 17025 جنبههای مختلف عملیات آزمایشگاهی، از جمله الزامات فنی برای تجهیزات، روشهای آزمایش و پرسنل و همچنین الزامات مدیریت کیفیت، مستندسازی و بهبود مستمر را پوشش میدهد. این استاندارد دهه ۱۹۹۰ به عنوان استاندارد بینالمللی مورد تأیید قرار گرفت و از آن زمان بهطور مداوم بازنگری و بهروزرسانی شده است تا با تکنولوژیهای جدید و نیازهای صنایع مختلف همگام شود.
اهمیت ISO 17025
ایزو ۱۷۰۲۵ یک استاندارد مهم برای آزمایشگاههای آزمون و کالیبراسیون است؛ زیرا چارچوبی را برای اطمینان از صحت و سازگاری نتایج آزمایشگاهی ارائه میدهد. این استاندارد در سطح جهانی شناخته شد و به افزایش قابلیت اطمینان در نتایج تولید شده توسط آزمایشگاهها کمک میکند.
مزایای اخذ گواهینامه ایزو ۱۷۰۲۵
همان طور که گفتیم ISO 17025 یک استاندارد حیاتی برای آزمایشگاههای آزمون و کالیبراسیون است؛ زیرا به اطمینان از دقت، بیطرفی و سازگاری نتایج کمک میکند. با اخذ و حفظ گواهینامه این استاندارد، آزمایشگاهها میتوانند تعهد خود را به کیفیت نشان دهند، اعتبار خود را افزایش دهند و مزیت رقابتی در بازار خود کسب کنند. برخی از مزایای استفاده از استاندارد ۱۷۰۲۵ برای مراکز آزمایشگاهی عبارتاند از:
- بهبودکیفیت نتایج: اخذ ایزو ۱۷۰۲۵ یک رویکرد سیستماتیک برای عملیات آزمایشگاهی ارائه میدهد و به اطمینان از اینکه نتایج دقیق و قابلاعتماد به طور مداوم تولید میشود کمک میکند.
- اعتبار افزایشیافته: آزمایشگاههایی که دارای گواهینامه ۱۷۰۲۵ هستند دارای سطح شناخته شدهای از صلاحیت، بیطرفی و سازگاری هستند. این امر باعث افزایش اعتبار و شناخت آنها در بازار میشود.
- افزایش اعتماد به نتایج: این استاندارد چارچوبی را برای آزمایش و کالیبراسیون استاندارد ارائه میدهد که به افزایش اطمینان در نتایج تولید شده توسط آزمایشگاه کمک میکند.
- بهبود رضایت مشتری: رعایت الزامات استاندارد، اکثر نیازهای مشتریان را برآورده میکنند و نتایج دقیق و قابلاعتمادی ارائه میدهند.
- مزیت رقابتی: همچنین میتوانند با نشاندادن تعهد مجموعه به کیفیت و شایستگی فنی، در بازار مزیت رقابتی ایجاد کنند.
اهداف استاندارد ۱۷۰۲۵
استاندارد ISO 17025 بر دو هدف اصلی تمرکز دارد. اولاً، تضمین اعتبار و قابلیت اعتماد نتایج آزمایشی و دوماً، ارتقاء کیفیت آزمایشگاهها و مراکز کالیبراسیون به منظور تضمین تطابق با استانداردهای بینالمللی.
متن استاندارد ایزو ۱۷۰۲۵ ویرایش ۲۰۱۷
ISO 17025 الزامات مدیریتی و فنی را مشخص میکند که باید توسط سازمانهای درگیر در تست و کالیبراسیون تجهیزات آزمایشگاهی برآورده شود. این استاندارد شامل تمام الزاماتی است که سازمان برای نشاندادن اینکه از نظر فنی شایستگی دارد و قادر به تولید نتایج معتبر است، نیاز دارد.
صدور گواهینامه ایزو ۱۷۰۲۵ به زبان ساده
گفتیم که استاندارد ۱۷۰۲۵ چارچوبی برای ایجاد سیستم مدیریت کیفیت آزمایشگاه و صلاحیت فنی برای انجام فرایند تست و کالیبراسیون فراهم میکند. گواهینامه ایزو ۱۷۰۲۵ تضمین میکند که سیستم مدیریت آزمایشگاه، صلاحیت برآوردهکردن الزامات استاندارد و انجام آزمایشها و کالیبراسیونهای معتبر را دارد. فرایند صدور این گواهینامه شامل ارزیابی کامل سیستم مدیریت آزمایشگاه، پرسنل، تجهیزات و روشهای آزمایشگاهی است تا اطمینان حاصل شود که سازمان، الزامات استاندارد را برآورده میکند.
الزامات استاندارد ایزو ۱۷۰۲۵
ISO 17025 در مجموع الزامات عمومی را برای تایید صلاحیت آزمایشگاههای تست و کالیبراسیون مشخص میکند. درواقع یک آزمایشگاه برای اخذ گواهینامه ایزو ۱۷۰۲۸ باید الزامات زیر را رعایت کند:
- الزامات فنی: آزمایشگاه باید صلاحیت فنی، منابع و امکانات لازم برای انجام فعالیتهای آزمایش و کالیبراسیون خود را داشته باشد که شامل داشتن تجهیزات، روشهای آزمایش و پرسنل مناسب است.
- سیستم مدیریت: باید یک سیستم مدیریت کیفیت مستند (QMS) ایجاد کند که تمام جنبههای عملیات آن از جمله پرسنل، تجهیزات، روشهای آزمایش، اسناد و مدارک و بهبود مستمر را پوشش دهد.
- الزامات پرسنلی: دارای پرسنلی شایسته، آموزشدیده و مجاز برای انجام وظایف محوله باشد.
- تجهیزات: از تجهیزات مناسب استفاده کرده و روشهایی برای کالیبراسیون، نگهداری و استفاده از آنها داشته باشد.
- الزامات روش آزمایش: باید روشهای آزمایش مناسبی داشته باشد برای مناسب با هدف و تأیید شده باشد.
- مستندسازی: باید رویهها، سوابق و گزارشهایی مستند داشته باشد که بتواند شواهدی از فعالیتها و نتایج ارائه دهد.
- الزامات کنترل کیفیت داخلی: روشهای کنترل کیفیت داخلی برای نظارت بر کیفیت نتایج آزمونها و اطمینان از صحت و قابلیت اطمینان آنها داشته باشد.
- بهبود مستمر: به طور مداوم عملیات و نتایج خود را با بازنگری و بهروزرسانی کند و رویههای خود بهبود بخشد.
مراحل اخذ گواهینامه ۱۷۰۲۵
استفاده از استانداردهای آزمایشگاهی نیازمند پیادهسازی فرآیندها و رویههای مشخصی است. این فرآیندها باید با دقت اجرا شوند و نتایج آزمایشها باید با استانداردهای مشخصی مقایسه شوند. مراحل پیادهسازی و اخذ گواهینامه ایزو ۱۷۰۲۵ شامل موارد ذیل است:
- آموزش الزامات استاندارد
- مستندسازی و پیادهسازی الزامات
- ممیزی اقدامات انجام شده
- دریافت گواهینامه
سازگاری استاندارد ۱۷۰۲۵ با استاندارد ۹۰۰۱
ISO 17025 و ISO 9001 هر دو استانداردهایی بینالمللی هستند که الزامات سیستمهای مدیریت کیفیت را تعیین میکنند. رعایت کلیه الزامات ایزو ۹۰۰۱ قبل از اقدام برای اخذ گواهینامه ایزو ۱۷۰۲۵ مزایایی دارد. برای مثال، استاندارد ISO 9001 دارای بندهایی است که مدیریت بافت سازمان، اهداف کیفیت، رهبری و اطلاعات مستند را آسان میکند. در نتیجه، آزمایشگاه میتواند از رویکرد فرایندی و تفکر مبتنی بر ریسک در بهبود کارایی عملیاتی استفاده کند.
بااینحال، برخی از تفاوتهای کلیدی نیز بین این دو استاندارد وجود دارد. مثلا لازم است توجه کنید که استاندارد ۱۷۰۲۵ به طور خاص برای آزمایشگاهها است، درحالیکه استاندارد ۹۰۰۱ میتواند در هر سازمانی استفاده شود. یا اینکه اخذ گواهی ۱۷۰۲۵ یک الزام برای اعتباربخشی توسط بسیاری از نهادها است، درحالیکه اخذ گواهی ۹۰۰۱ معمولا الزام قانونی ندارد. به همین دلیل سازمانها باید قبل از اجرای سیستم مدیریت کیفیت، بهدقت در نظر بگیرید که کدام استاندارد برای شما مناسبتر است.
اخذ ایزو ۱۷۰۲۵ از مرکز ملی تأیید صلاحیت ایران
NACI یا مرکز ملی تأیید صلاحیت ایران، بهعنوان مرجع اعتباردهی AB که در واقع عضو IAF است تحت نظارت سازمان استاندارد ایران فعالیت میکند. این مرکز، گواهینامه برخی استانداردهای مهم نظیر ISO 9001، ISO 14001، ISO 45001، ISO 17025 و… که توسط IAF تأیید صلاحیت شده است را صادر میکند.
جمعبندی
ایزو ۱۷۰۲۵ یک استاندارد بسیار مهم و حیاتی برای آزمایشگاهها و واحدهای کالیبراسیون است. این استاندارد اطمینان میدهد که فعالیتهای آزمایشگاهی به روشی استاندارد و قابل اعتماد انجام شود تا دقت و قابلیت اعتماد نتایج به حداکثر خود برسد. به همین دلیل، رعایت الزامات استاندارد ۱۷۰۲۵ برای هر آزمایشگاه و واحد کالیبراسیون امری بسیار ضروری و اساسی است.
سوالات متداول
در این مقاله بررسی کردیم که استفاده از استاندارد ۱۷۰۲۵ باعث افزایش اعتماد و اطمینان در نتایج آزمایشی میشود. با رعایت این استاندارد، میتوان اطمینان داشت که فرآیندهای کالیبراسیون صحیح و صادقانه صورت میگیرند و نتایج به دقت مورد نظر بدست میآیند. در ادامه به برخی سوالات متداول در این باره پاسخ میدهیم:
بله، برای ضمانت دقت و قابلیت اعتماد نتایج آزمایشگاهی و کالیبراسیون، استفاده از این استاندارد ضروری است.
بله، این استاندارد برای تمامی آزمایشگاهها و واحدهای کالیبراسیون، از جمله آزمایشگاههای پزشکی، شیمیایی، فیزیکی و صنعتی مناسب است.
برای پیادهسازی استاندارد ۱۷۰۲۵، لازم است که فرآیندها و روشهای کاری آزمایشگاهی را به صورت دقیق و مطابق با این استاندارد تعیین و اجرا کنید. همچنین، باید از تجهیزات و تکنولوژیهای مناسب برای انجام آزمایشات استفاده کنید.
استاندارد ۱۷۰۲۵ یکی از جامعترین و بروزترین استانداردهای کالیبراسیون است که تمامی جنبههای مورد نیاز برای اطمینان از دقت و قابلیت اعتماد نتایج را پوشش میدهد.
از کجا گواهینامه ایزو ۱۷۰۲۵ بگیریم؟
اولین نکتهای که برای دریافت گواهینامه انواع استانداردها باید به آن توجه داشته باشید این است که گواهینامهای معتبر است که از مراجع صدور تحت اعتبار IAF یا ASCB صادر شود. پیش از عقد قرارداد و دریافت گواهینامه حتما بررسی کنید که نام مرجع صدور در لیست منتشر شده در سایت نهادهای نامبرده قابل مشاهده باشد؛ در غیر این صورت گواهی فاقد اعتبار خواهد بود.
دومین نکته مهمی که باید به آن توجه کنید این است که برای دریافت خدمات مشاوره یا صدور باید به دفتری مراجعه کنید که دارای پروانه و مجوز رسمی دولتی در آن حیطه باشد تا امکان پیگیری و استیفای حقوق در صورت بروز هر گونه مشکل برای شما محفوظ بماند.
در صورت نیاز به هرگونه مشاوره و راهنمایی جهت دریافت گواهینامه ایزو معتبر میتوانید از خدمات مشاوره رایگان مجموعه EIQM CET از طریق تماس با ما بهره ببرید.