گواهینامه ایزو مدرکی بین‌المللی است که به کسب‌وکار شما اعتبار می‌بخشد و نشان می‌دهد که الزامات استاندارد اخذ شده را به‌درستی پیاده‌سازی کرده‌اید. استانداردهای ایزو برای تضمین کیفیت و سلامت محصولات و خدمات، ایمنی کارکنان، حفاظت از محیط‌زیست و غیره تدوین شده‌اند. اخذ ایزو کمک می‌کند مشتری‌ها و سازمان‌های همکار، برای استفاده از خدمات و انجام تجارت‌های مختلف، راحت‌تر به کسب‌وکار شما اعتماد کنند.
آنچه در این مطلب می‌خوانید:
- گواهینامه ایزو چیست؟
- اهمیت اخذ گواهینامه ایزو
- اخذ فوری گواهینامه ایزو
- گواهینامه ایزو معتبر
- نمونه گواهینامه ایزو مرکز EIQM
- مدت اعتبار گواهینامه ایزو
- انواع ایزو
- برخی از سیستم‌های مدیریتی ایزو و استانداردهای مرتبط با آن
- کاربرد استانداردها در صنایع مختلف
- خرید گواهینامه ایزو
- هزینه اخذ ایزو
- از کجا ایزو بگیریم؟
- تمدید گواهینامه ایزو
- نحوه حفظ و مراقبت از گواهینامه ایزو
- مزایای اخذ ایزو
- چالش‌های دریافت گواهینامه ISO
- جمع‌بندی
- سوالات متداول
- از کجا گواهینامه ایزو بگیریم؟
گواهینامه ایزو چیست؟
گواهینامه ایزو چیست؟ مدرکی است که از طرف یک نهاد شخص ثالث، زیر نظر یک نهاد اعتباربخشی بین‌المللی صادر می‌شود. این گواهینامه‌ها نشان می‌دهند شما شرکت خود را مطابق با استانداردهایی که سازمان بین‌المللی استاندارد (ISO) منتشر کرده است اداره می‌کنید.
سازمان بین‌المللی استاندارد (ISO) یک نهاد مستقل بین‌المللی است که آن را با هدف تعیین معیارهای ایمنی و کیفیت و تدوین استانداردهایی برای فعالیت‌ها و صنایع مختلف در سراسر جهان تأسیس کرده‌اند. استانداردهایی که این سازمان تدوین می‌کند با ساده‌سازی فرایندها و کاهش خطاها، به پیشرفت و گسترش کسب‌وکار شما و جلب اعتماد مشتری‌ها و ذی‌نفعان کمک می‌کنند.
اهمیت اخذ گواهینامه ایزو
امروزه جلب رضایت مشتری و برقراری ارتباط سازنده با او بیش از هر زمان دیگری اهمیت پیدا کرده است. دریافت ایزو و پیاده‌سازی الزامات آن‌ها، از راه بهبود کیفیت محصولات و تضمین ایمنی آن‌ها، به جلب اعتماد و رضایت مشتری کمک می‌کند و کسب‌وکارها را در مسیر پیشرفت قرار می‌دهد.
علاوه بر این کارکرد برون‌سازمانی، پیاده‌سازی الزامات استانداردهای مختلف ایزو مستلزم بررسی دقیق فرایندهای داخلی سازمان و توسعه بهترین شیوه‌ها برای انجام آن‌ها است. در نتیجه صدور ایزو برای یک مجموعه نشان‌دهنده تعهد مدیریت سیستم به بهبود فرایند و کنترل کیفیت است. همچنین به صرفه‌جویی در وقت، هزینه و نیروی انسانی کمک می‌کند.
استانداردهای ایزو بسیار متنوع هستند؛ اما با اخذ برخی استانداردهای عمومی‌تر که در ادامه به آن‌ها شاره شده است، می‌توانید کسب‌وکار خود را در زمینه‌های زیر ارتقا دهید:
- مدیریت کیفیت (با اخذ ایزو ۹۰۰۱)
- مدیریت محیط‌زیست (با اخذ ایزو ۱۴۰۰۱)
- مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی (با اخذ ایزو ۴۵۰۰۱)
- مدیریت کیفیت پروژه‌ها (با اخذ ایزو ۱۰۰۰۶)
- امنیت اطلاعات (با اخذ ایزو ۲۷۰۰۱)
اخذ فوری گواهینامه ایزو
گاهی اوقات کسب‌وکارهایی که تابه‌حال گواهینامه ایزو معتبر دریافت نکرده‌اند، به دلایلی مثل شرکت در یک مناقصه ناگهانی، نیاز به اخذ فوری گواهینامه‌های ایزو دارند. بعضی مراجع صدور امکان صدور گواهینامه در مدت زمان کمتر از یک هفته را هم دارند؛ اما شما باید تمامی مدارک مربوطه را در سریع‌ترین زمان ممکن در اختیار کارشناسان مجموعه قرار دهید. در نهایت تا زمان صدور گواهینامه، می‌توانید روند استعلام آن را طی کنید.
گواهینامه ایزو معتبر
صرف داشتن هولوگرام، مهر برجسته، امضا و غیره نشان‌دهنده اعتبار یک گواهینامه نیست. نحوه استعلام گواهینامه‌های ایزو، بسته به مرجع اعتباردهی آن‌ها متفاوت است. شما می‌توانید اطلاعات دقیق را دراین‌باره از کارشناسان مرجع صدور موردنظرتان دریافت کنید، اما در ادامه با نکات مهم در فرایند کلی بررسی اصالت یک گواهینامه آشنا می‌شویم:
- چک‌کردن مرجع صدور: گام اول بررسی اعتبار مرجع صدور است. قبل از هر چیز مطمئن شوید نام مرجع صدور موردنظرتان در سایت نهاد بالادستی درج شده است.
- بررسی کد گواهینامه: مراجع صدور باید برای تمامی گواهینامه‌هایی که صادر می‌کنند کد رجیستر آنلاین بگیرند؛ چک کنید کد گواهینامه شما در سایت مرجع صدور ثبت شده باشد.
- چک کردن تاریخ: سازمان جهانی استاندارد برای همه گواهینامه‌های ایزو اعتبار سه‌ساله درنظر گرفته است. باید مطمئن شوید از زمان صدور گواهینامه بیش از سه سال نگذشته باشد، در غیر این صورت گواهینامه فاقد اعتبار است.
- بررسی کد QR: برای اینکه از اعتبار گواهینامه مطمئن شوید باید کد QR درج شده روی گواهینامه را بررسی و تأیید کنید. (البته همه شرکت‌ها از QR کد استفاده نمی‌کنند، اگر QR کد روی گواهینامه درج نشده بود، موارد دیگر را استعلام بگیرید.)
- بررسی اطلاعات گواهینامه در سایت مرجع صدور: تمامی اطلاعات مربوط به شرکت شما (نام، آدرس، دامنه فعالیت، تاریخ، کد و غیره) باید در سایت مرجع صدور ثبت شده و قابل رویت باشد.
توجه داشته باشید که برخی از سازمان‌ها ممکن است از آرم ایزو استفاده کنند یا ادعای صدور گواهینامه معتبر ایزو داشته باشند؛ شما باید اصالت گواهی را از طریق مراحلی که در بالا ذکر کردیم تأیید کنید تا از قانونی‌بودن آن مطمئن شوید. اگر گواهینامه صادر شده برای شما نامعتبر یا تقلبی باشد، اعتبار مجموعه شما زیر سؤال می‌رود.
نمونه گواهینامه ایزو مرکز EIQM
اخذ ایزو از مرکز EIQM نشان از تعهد شرکت به استانداردهای بین‌المللی مدیریتی و ایجاد یک فرهنگ کیفیتی پویا و موثر در سازمان است. EIQM تحت نظر ascb فعالیت می‌کند و گواهینامه ایزویی که ارائه می‌کند، نشانی از پایبندی سازمان به استانداردهای بین‌المللی کیفیت و مدیریت است. این مجموعه، در بهبود عملکرد و کیفیت خدمات و محصولات، ارتقای رضایت مشتری و بهبود مستمر کیفیت فرآیندهای داخلی به شرکت‌ها کمک می‌کند. در ادامه یک نمونه گواهینامه صادرشده توسط این مجموعه را مشاهده می‌کنید. برای اخذ ایزو معتبر و مشاوره رایگان از طریق این مجموعه، فرم ثبت سفارش ایزو را کامل کنید تا همکاران ما پس از بررسی با شما تماس بگیرند.
مدت اعتبار گواهینامه ایزو
اعتبار گواهینامه‌های ایزو سه ساله است. پس از آن برای اطمینان از سازگاری کلیه فرایندهای جدید و قدیمی با استانداردهای ISO، نیاز به صدور گواهی مجدد است؛ اما کد رجیستر آنلاین گواهینامه‌ها به تمدید سالانه احتیاج دارد.
مدیریت هر کسب‌وکار با پرداخت ۳۰% از مبلغ صدور اولیه می‌تواند کد رجیستر آنلاین را برای سال دوم و سوم به‌روزرسانی کند. هزینه تمدید در سال سوم برابر با ۵۰% مبلغ صدور گواهینامه است. پس از تمدید، گواهینامه‌های قبلی شما باطل و گواهینامه‌های جدید با اعتبار سه‌ساله برای شما ارسال می‌شوند.
انواع ایزو
استانداردها، معیارهایی بین‌المللی برای تضمین کیفیت، ایمنی و کارایی محصولات، خدمات یا سیستم‌ها تعیین می‌کنند. اخذ و پیاده‌سازی انواع ایزو به تسهیل تجارت و جلب اعتماد مشتریان و شرکای تجاری منجر می‌شود. سازمان بین‌المللی استاندارد تاکنون حدود ۲۲۵۲۱ استاندارد بین‌المللی تدوین و منتشر کرده است.
این استانداردها حوزه‌های گسترده‌ای از فناوری گرفته تا ایمنی مواد غذایی، خدمات، کشاورزی، مراقبت‌های بهداشتی و غیره را پوشش می‌دهند. هر کسب‌وکار با توجه به زمینه فعالیت خود می‌تواند استانداردهای مختلفی را اخذ کند. ISO 9001 و ISO 14001 دو نمونه از عمومی‌ترین استانداردهای ایزو هستند که برای اکثر کسب‌وکارها قابل اجرا هستند.
برخی از سیستم‌های مدیریتی ایزو و استانداردهای مرتبط با آن
برخی از سیستم‌های مدیریتی که ایزو برای آن‌ها استاندارد و چهارچوب تعیین کرده است عبارت‌اند از:
سیستم‌های مدیریت کیفیت (QMS)
ISO 9001 شناخته‌شده‌ترین استاندارد برای سیستم‌های مدیریت کیفیت است. این استاندارد بر تضمین اینکه سازمان‌ها به طور مداوم نیازمندی‌های مشتریان را برآورده کنند و از طریق فرآیندهای موثر و بهبود مداوم، رضایت مشتری را ارتقاء دهند تمرکز دارد.
سیستم‌های مدیریت زیست‌محیطی (EMS)
ISO 14001 معیارهای سیستم مدیریت زیست‌محیطی را تعیین می‌کند. این استاندارد به سازمان‌ها کمک می‌کند تا خطرات محیطی را شناسایی، اولویت‌بندی و مدیریت کنند، اثرات مخرب خود را کاهش دهند و با مقررات محیطی سازگار باشند.
سیستم‌های مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی (OHSMS)
ISO 45001 یک چارچوب برای مدیریت خطرات ایمنی و بهداشت شغلی فراهم می‌کند. این استاندارد به سازمان‌ها کمک می‌کند محیط‌های کاری ایمن و سالمی ایجاد کنند، از آسیب‌ها و بیماری‌های مرتبط با کار جلوگیری کنند و عملکرد کلی ایمنی و بهداشت شغلی را بهبود بخشند.
سیستم‌های مدیریت امنیت اطلاعات (ISMS)
ISO 27001 نیازمندی‌هایی را برای ایجاد، اجرا، حفظ و بهبود مداوم یک سیستم مدیریت امنیت اطلاعات تعیین می‌کند. این استاندارد به سازمان‌ها کمک می‌کند از اطلاعات حساس محافظت کنند، خطرات امنیتی را مدیریت کنند و پایداری کسب‌وکار را تضمین کنند.
سیستم‌های مدیریت ایمنی غذایی (FSMS)
ISO 22000 الزامات یک سیستم مدیریت ایمنی غذایی را مشخص می‌کند. این استاندارد به سازمان‌های حوزه غذا کمک می‌کند تا خطرات ایمنی غذایی را شناسایی و کنترل کنند، از ایمنی محصولات غذایی اطمینان داشته باشند و با مقررات مربوطه سازگار باشند.
کاربرد استانداردها در صنایع مختلف
گواهینامه ایزو به عنوان یک راهکار تضمین کیفیت، ایمنی و بهره‌وری در تمامی صنایع دارای کاربرد دارد. به عنوان مثال:
- در صنایع تولیدی، استفاده از استانداردها می‌تواند بهبود کیفیت محصولات، کاهش هدر رفت مواد و افزایش بهره‌وری را به همراه داشته باشد.
- در صنایع خدماتی، استانداردها می‌توانند روند ارائه خدمات را بهبود بخشند و رضایت مشتری را افزایش دهند.
- در صنایع مرتبط با بهداشت و ایمنی، استفاده از استانداردها می‌تواند به جلوگیری از حوادث و حفظ سلامت کارکنان و جامعه کمک کند.
خرید گواهینامه ایزو
چطور ایزو معتبر بخریم؟ خود سازمان ایزو برای استانداردهایی که منتشر می‌کند، گواهینامه صادر نمی‌کند. این مراجع صدور هستند که ممیزی را انجام می‌دهند و برای استانداردهای iso گواهینامه صادر می‌کنند. در ادامه با مراحل اخذ گواهینامه‌های ایزو آشنا می‌شویم:
- آماده‌سازی و تخصیص منابع
- پیش‌ممیزی و تجزیه و تحلیل مشکلات
- توسعه و پیاده‌سازی یک سیستم مدیریت مرتبط و مناسب
- برگزاری جلسات آموزشی برای کارکنان
- انجام یک ممیزی داخلی
- انتخاب یک مرجع صدور معتبر برای اخذ ایزو
- صدور گواهینامه
هزینه اخذ ایزو
از کجا ایزو بگیریم؟
اما از کجا ایزو بگیریم؟ برای اخذ گواهینامه ISO باید به مراجع صدوری مراجعه کنید که مورد تأیید ارگان‌های معتبری مانند انجمن بین‌المللی گواهینامه‌دهندگان (IAF) و سرویس اعتباردهی مراجع صدور (ASCB) قرار دارند. مهم‌ترین نکته در روند اخذ ایزو این است که اطمینان حاصل کنید مرکز انتخابی دارای تأییدیه‌های لازم از سازمان‌های معتبر و بین‌المللی است.
تمدید گواهینامه ایزو
دریافت گواهینامه ایزو نشان‌دهنده تعهد کسب‌وکارها به این استانداردها است و مزیت رقابتی در بازار فراهم می‌کند. اما این گواهینامه‌ها اعتبار محدودی دارند و باید به صورت سالانه تمدید و در پایان هر چرخه سه ساله مجددا صادر شوند. تمدید سالانه گواهینامه iso را فقط مرجعی که گواهی را از آن‌ها اخذ کرده‌اید می‌تواند انجام دهد؛ اما برای صدور مجدد که هر سه سال انجام می‌شود می‌توانید مرجع صدور خود را تغییر دهید. اگر گواهینامه خود را از طریق مجموعه EIQM اخذ کرده‌اید می‌توانید از طریق فرم تمدید گواهینامه ایزو، درخواست خود را برای تمدید ثبت کنید.
نحوه حفظ و مراقبت از گواهینامه ایزو
برای حفظ و مراقبت از گواهینامه ISO، شرکت‌ها باید موارد زیر را در دستور کار خود قرار دهند:
- ایجاد یک سیستم مدیریت مستندات: شرکت باید موارد مرتبط با گواهینامه را به دقت ثبت و نگهداری و از ازدست‌رفتن مدارک جلوگیری کند.
- برگزاری آموزش‌های منظم: آموزش‌هایی درباره اهمیت و رویه‌های حفظ گواهینامه که به کارکنان آموزش داده می‌شود، می‌تواند مفید باشد.
- انجام حسابرسی داخلی: به صورت دوره‌ای حسابرسی داخلی را اجرا کرده و میزان پایبندی به الزامات گواهینامه را ارزیابی نماید.
- رصد و ارزیابی مداوم: باید فعالیت‌های خود را به طور مداوم رصد و ارزیابی کرده و هر گونه عدم انطباق را برطرف نماید.
- حفاظت در برابر تغییرات: از انجام هر گونه تغییراتی که ممکن است منجر به عدم پایبندی به الزامات گواهینامه شود، خودداری کند و مطمئن باشد که سیستم‌ها و فرآیندها همچنان با الزامات ایزو سازگاری دارند.
مزایای اخذ ایزو
پیاده‌سازی استانداردها و دریافت گواهینامه ایزو مزایای زیادی به همراه دارد، از جمله:
- افزایش اعتبار و شهرت
- افزایش اعتماد مشتری
- بهبود کارایی و بهره‌وری
- پایبندی به الزامات قوانین
- دسترسی به بازارها و فرصت‌های تجاری جدید
چالش‌های دریافت گواهینامه ISO
اما در کنار این مزایا، چالش‌هایی نیز وجود دارد که عبارت‌اند از:
- سرمایه‌گذاری اولیه زمان و منابع
- الزامات و مستندات پیچیده
- مقاومت کارکنان در برابر تغییرات
- پروسه حفظ گواهینامه
جمع‌بندی
گواهینامه ایزو مدرکی است که یک نهاد شخص ثالث، زیر نظر یک نهاد اعتباربخشی بین‌المللی صادر می‌کند و نشان می‌دهد کسب‌وکارتان را مطابق با استانداردهایی که سازمان بین‌المللی استاندارد منتشر کرده است اداره می‌کنید. وقتی مدیران یک کسب‌وکار گواهینامه ایزو را اخذ می‌کنند می‌توانند به طور مداوم شیوه‌های مدیریت خود را بهبود ببخشند و سیستم را در مسیر پیشرفت قرار بدهند؛ علاوه بر این کارکرد درون‌سازمانی، گواهینامه‌های ایزو باعث جلب اعتماد مشتری و سودآوری سیستم نیز می‌شوند.
سوالات متداول
در این مقاله با گواهینامه ISO آشنا شدیم و گفتیم این گواهینامه‌ها توسط مراکز مستقل و معتبری که به عنوان سازمان‌های تائیدکننده فعالیت می‌کنند، صادر می‌شود. این مراکز به طور مستقل سازمان‌ها را برای رعایت استانداردها و الزامات مشخص شده ارزیابی و تایید می‌کنند. پس از موفقیت در ارزیابی، سازمان گواهینامه ISO دریافت می‌کند. در ادامه به برخی از سوالات متداول در این باره پاسخ می‌دهیم:
گواهینامه ISO نشانگر این است که یک سازمان در حوزه‌ی مدیریت کیفیت، مدیریت محیط زیست، ایمنی و سلامت حرفه‌ای و یا سایر حوزه‌های مشابه، استانداردها و الزامات بین‌المللی را رعایت می‌کند. ISO مخفف سازمان بین‌المللی استانداردها (International Organization for Standardization) است.
دریافت این گواهینامه‌ها به دلایل زیر برای سازمان‌ها اهمیت زیادی دارند:
۱- روش‌ها و فرآیندهای استانداردسازی موثر را به سازمان‌ها ارائه می‌دهد.
۲- اعتبار و قابلیت رقابت‌پذیری بیشتری را به سازمان‌ها می‌بخشد.
۳- اطمینان می‌دهد که الزامات کیفیت، ایمنی، محیط‌زیست و سلامت حرفه‌ای را رعایت می‌کنند.
۴- به بهبود پایداری در سازمان کمک می‌کند.
برای بدست آوردن این گواهینامه‌ها، سازمان باید مراحل زیر را طی کند:
۱- تهیه استانداردها: سازمان باید استانداردهای مربوط به حوزه موردنظر خود را تهیه و مطالعه کند.
۲- پیاده‌سازی الزامات: فرآیندها و سیستم‌های مورد نیاز را پیاده‌سازی کند و با استانداردها سازگاری داشته باشد.
۳- ارزیابی: سازمان باید توسط یک مرکز مورد تایید جهت اطمینان از رعایت استانداردها ارزیابی شود.
۴- دریافت گواهینامه: پس از موفقیت در ارزیابی، گواهینامه ISO را دریافت می‌کند.
از کجا گواهینامه ایزو بگیریم؟
اولین نکته‌ای که برای دریافت گواهینامه انواع استانداردها باید به آن توجه داشته باشید این است که گواهینامه‌ای معتبر است که از مراجع صدور تحت اعتبار IAF یا ASCB صادر شود. پیش از عقد قرارداد و دریافت گواهینامه حتما بررسی کنید که نام مرجع صدور در لیست منتشر شده در سایت نهادهای نام‌برده قابل مشاهده باشد؛ در غیر این صورت گواهی فاقد اعتبار خواهد بود.
دومین نکته مهمی که باید به آن توجه کنید این است که برای دریافت خدمات مشاوره یا صدور باید به دفتری مراجعه کنید که دارای پروانه و مجوز رسمی دولتی در آن حیطه باشد تا امکان پیگیری و استیفای حقوق در صورت بروز هر گونه مشکل برای شما محفوظ بماند.
در صورت نیاز به هرگونه مشاوره و راهنمایی جهت دریافت گواهینامه ایزو معتبر می‌توانید از خدمات مشاوره رایگان مجموعه EIQM CET از طریق تماس با ما بهره ببرید.
