از کجا ایزو بگیریم؟ در بازار رقابتی امروز، کسب گواهینامه ISO میتواند تغییر بزرگی برای کسبوکارها ایجاد کند. این گواهینامه نه تنها اعتبار شرکت شما را افزایش میدهد بلکه اطمینان میدهد که محصولات و خدمات شما مطابق با استانداردهای بینالمللی هستند. اما با وجود هزاران مرجعی که به صورت نامعتبر فعالیت میکنند از کجا میتوانیم گواهینامه ISO معتبر بگیریم؟ تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید تا همه چیزهایی که باید در مورد گرفتن گواهینامه ایزو بدانید را بررسی کنیم.
آنچه در این مطلب میخوانید:
- گواهینامه ISO چیست؟
- از کجا گواهینامه ایزو معتبر بگیریم؟
- مرجع صدور ایزو یا CB چیست؟
- نهادهای معتبر در مقابل نهادهای غیر معتبر صدور ایزو
- معرفی مرجع صدور EIQM برای صدور گواهینامه ایزو
- مزایای اخذ گواهینامه ایزو معتبر
- چالشهای رایج در روند اخذ ایزو و نحوه غلبه بر آنها
- انواع گواهینامههای ISO
- ۶ مرحله دریافت گواهینامه ایزو
- الزامات کلیدی اخذ ایزو
- فرایند ممیزی برای دریافت گواهینامه ISO
- نحوه حفظ و نگهداری گواهینامه ایزو
- تمدید و صدور مجدد گواهینامه ایزو
- مراجع صدور ایزو در ایران
- عوامل موثر بر هزینهها گواهینامه ISO
- نقش مجموعههای مشاوره ایزو در روند اخذ گواهی
- نحوه انتخاب مشاور ایزو مناسب
- نحوه تشخیص گواهینامه ایزو معتبر و فیک
- دریافت گواهینامه ایزو چه مدت طول خواهد کشید؟
- هزینه دریافت گواهینامه ایزو
- جمعبندی
- سوالات متداول
- از کجا گواهینامه ایزو بگیریم؟
گواهینامه ISO چیست؟
گواهینامه ایزو مهر تأییدی از یک نهاد شخص ثالث است که نشان میدهد شرکت شما با یکی از سیستمهای مدیریتی ISO که به صورت بینالمللی شناخته شده است، مطابقت دارد. این گواهینامه نشان میدهد که فرآیندهای کسبوکار شما با استانداردهای جهانی هماهنگ است، کارایی شرکت شما را افزایش میدهد و رضایت مشتریان را بهبود میبخشد.
از کجا گواهینامه ایزو معتبر بگیریم؟
در پاسخ به سوال از کجا ایزو بگیریم باید بگوییم اگر به دنبال اخذ گواهینامه ایزو معتبر هستید، مرجع صدوری (Certification Body) انتخاب کنید که توسط نهادهای اعتباربخشیIAF و ASCB تائید صلاحیت شده باشد. این مراجع مسئول انجام ممیزیها و ارزیابیهای لازم برای اطمینان از تطابق سازمان شما با استانداردهای ایزو هستند. انتخاب CB مناسب با توجه به تجربه، اعتبار و تناسب با نیازهای صنعت شما بسیار مهم است.
مرجع صدور ایزو یا CB چیست؟
همان طور که گفتیم فقط مراجع صدوری که تحت اعتبار IAF (انجمن اعتباربخشی بینالمللی) و ASCB (سرویس اعتباردهی شرکت های صدور گواهینامه) فعالیت میکنند معتبر هستند. برای انتخاب مراجع صدوری با اعتبار IAF و ASCB میتوانید به وبسایتهای این مراکز مراجعه کنید و استعلام CB موردنظر را بررسی کنید و موارد زیر را نیز در نظر بگیرید:
- شهرت و نظرات مشتریان را بررسی کنید.
- اطمینان حاصل کنید که توسط یک مرجع معتبر به رسمیت شناخته شده است.
- تجربه آنها در صنعت خود را بررسی کنید.
فراموش نکنید که با توجه به فعالیت تعداد زیادی از سازمانها که به صورت نامعتبر در این حوزه فعالیت میکنند، هرگز به ادعا مراکز سازمانها در خصوص تضمین اعتبار اکتفا نکنید و اعتبار مرجع مورد نظر را در وبسایت نهاد بالادستی بررسی کنید.
نهادهای معتبر در مقابل نهادهای غیر معتبر صدور ایزو
برای اخذ ایزو همیشه به دنبال مراجع معتبر باشید. همان طور که در پاسخ به سوال از کجا ایزو بگیریم گفتیم ،مراجع معتبر توسط نهادهای اعتباربخشی بینالمللی به رسمیت شناخته شدهاند، که اطمینان میدهد که آنها به استانداردهای بالای صلاحیت و صداقت پایبند هستند. نهادهای غیر معتبر ممکن است ارزانتر باشند، اما گواهینامههای آنها در سطح ملی یا جهانی اعتباری ندارد.
معرفی مرجع صدور EIQM برای صدور گواهینامه ایزو
مرجع صدور EIQM در وب سایتASCB ثبت رسمی شده است که قابل بررسی است. با توجه به آخرین تحریمها ASCB اقدام به حذف نام ایران از وب سایت رسمیاش نمود ولی پیرو مذاکرات با این نهاد و تامین الزامات خواستهشده، EIQM موفق به اخذ اکردیته ثانویه برای آدرس هلیفکس/کانادا گردید. در حال حاضر EIQM صرفا با آدرس هلیفکس کانادا در ASCB ثبت گردیده است.
مرجع صدور EIQM یک نمایندگی از مرجع صدور خارجی در ایران نیست و مستقیما توسط ASCB تایید صلاحیت شده است لذا امکان فعالیت های برون مرزی شامل توسعه نمایندگی ها یا ممیزی حضوری یا غیرحضوری را دارد. در این خصوص به شرکتهایی در کشورهای عراق، عمان، ترکیه، روسیه، هندوستان و امارات، هر چند به صورت محدود، سرویس ارائه کرده است. همچنین امکان اخذ کد IRQAO برای کلیه گواهینامههایی که در اسکپ EIQM CERT در وب سایت ASCB درج شده است مقدور میباشد.
مزایای اخذ گواهینامه ایزو معتبر
چرا باید به دنبال گواهینامه ISO معتبر باشیم؟ برای دریافت ایزو از مراکز معتبر نیاز به هزینه و زمان بیشتری دارید و حتی باید برخی تغییرات در سازمان خود ایجاد کنید و مراحل ممیزی را طی کنید. شاید برای شما سوال باشد که مراکزی که گواهینامه نامعتبر، اما در مدت کوتاه و با هزینه کمتر صادر میکنند برای رفع نیاز شما کافی نیست؟ باید بدانید که گواهینامهای معتبر است که بتوان آن را در وبسایت نهاد بالادستی استعلام گرفت. اگر گواهی شما این قابلیت را نداشته باشد به صورت معکوس عمل کرده و به اعتبار شما ضربه میزند.
در عوض اگر بدانیم از کجا ایزو بگیریم، گواهینامه معتبر اعتبار ما را افزایش میدهد و مسیرهایی به سمت فرصتهای جدید برای کسبوکارمان ایجاد میکند. همچنین میتواند به افزایش اعتماد مشتریان، تطابق بهتر با مقررات و بهبود عملیاتی منجر شود. اساساً، این گواهینامه یک نشان کیفیت است که میتواند ما را از رقبایمان متمایز کند و در دراز مدت میبینید که ارزش سرمایهگذاری اولیه را دارد.
چالشهای رایج در روند اخذ ایزو و نحوه غلبه بر آنها
برخی از چالشهای رایج عبارتاند از عدم مشارکت کارکنان، مستندسازی ناقص و مقاومت سیستم در برابر تغییر. برای غلبه بر این چالشها، فرهنگ کیفیت را ترویج دهید، مستندسازی جامع را تضمین کنید و بر فواید گواهینامه ایزو تاکید کنید.
انواع گواهینامههای ISO
گواهینامههای ایزو متعددی وجود دارد که هر کدام به جنبههای مختلفی از عملیات کسبوکار میپردازند. برخی از محبوبترینها آنها عبارتند از:
- ISO 9001: استاندارد مدیریت کیفیت
- ISO 14001: استاندارد مدیریت محیط زیست
- ISO 27001: استاندارد مدیریت امنیت اطلاعات
- ISO 45001: استاندارد مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی
۶ مرحله دریافت گواهینامه ایزو
بعد از اینکه انتخاب کردیم از کجا ایزو بگیریم باید فراید ثبت درخواست و پیادهسازی استاندارد را شروع کنیم. دریافت گواهینامه ISO معتبر فرآیندی یکشبه نیست. قبل از اقدام بهتر است به مراکز مشاوره معتبر مراجعه کنید تا کار را به صورت تخصصی پیش ببرید اما اینجا مراحل اساسی را توضیح میدهیم:
- شناسایی نقاط ضعف سیستم شما.
- تهیه یک برنامه اجرایی براساس تحلیل نقاط ضعف.
- اجرای برنامه و مستندسازی فرآیندها.
- انجام یک ممیزی داخلی برای اطمینان از تطابق با الزامات استاندارد.
- انجام ممیزی خارجی سیستم توسط مرجع صدور.
- دریافت گواهینامه ایزو پس از موفقیت در ممیزی.
الزامات کلیدی اخذ ایزو
برای دریافت گواهینامه ISO، سازمان شما باید چندین الزام کلیدی را رعایت کند، از جمله:
- مستندسازی فرآیندها و روشها
- نظارت و اندازهگیری مستمر عملکرد
- تعهد به بهبود مستمر
فرایند ممیزی برای دریافت گواهینامه ISO
همان طور که گفتیم بعد از اجرای برنامه و مستندسازی فرآیندها نوبت به ممیزی میرسد. اما چه انتظاری از ممیزی داریم؟ در طول ممیزی گواهینامه، ممیز فرآیندهای مستند شما را بررسی میکند، با کارکنان مصاحبه میکند و میزان تطابق کلی شما با استانداردهای ISO را ارزیابی میکند. پس برای یک بررسی دقیق آماده باشید.
نحوه حفظ و نگهداری گواهینامه ایزو
برای بهرهمندی از مزایای گواهینامه ISO فقط اینکه از کجا ایزو بگیریم کافی نیست؛ بلکه باید برای حفظ کیفیت سیستم و انطباق با الزامات استاندارد نیز به طور پیوسته تلاش کنیم. پس فرآیندهای خود را به طور منظم بازبینی و بهروزرسانی کنید تا اطمینان حاصل کنید که همچنان با استانداردهای ISO مطابقت دارند. همچنین ممیزیهای داخلی و بازبینیهای مدیریتی را به طور دورهای انجام دهید تا هرگونه ناسازگاری را شناسایی کرده و به سرعت اقدامات اصلاحی انجام دهید.
تمدید و صدور مجدد گواهینامه ایزو
گواهینامههای ISO معمولاً به مدت سه سال معتبر هستند. برای تجدید، سازمان شما باید یک ممیزی مجدد انجام دهد که مشابه ممیزی اولیه گواهینامه است. لازمه موفقیت در تمدید گواهی این این که بهبود مستمر را به عنوان یک اصل اساسی در سازمان خود حفظ کنید، فرآیندهای خود را به طور منظم ارزیابی کرده و به دنبال بهبودها باشید.
مراجع صدور ایزو در ایران
مراجع صدور ایزو در ایران بسیار متنوع هستند، اما برای انتخاب مرجع معتبر، باید توجه داشت که سازمان صادرکننده ایزو حتماً تحت اعتبار یک نهاد جهانی باشد. اگر گواهینامهای از سوی مرجع صدوری که تاییدیه بینالمللی ندارد، صادر شود، ممکن است در سطح جهانی معتبر نباشد. دو مرجع جهانی معتبر برای اعتباردهی ایزو عبارتاند از:
- مرجع صدور بین المللی IAF:
IAF یا مجمع اعتباردهی بینالمللی، یک سازمان جهانی است که اعتباردهی مراجع صادرکننده گواهینامه (CB) را بر عهده دارد. کشورهای عضو این سازمان، نهادهای اعتباردهی ملی خود (AB) را به IAF معرفی میکنند. این نهادها با رعایت استانداردهای سختگیرانه بینالمللی، شرکتهای صادرکننده گواهینامه ایزو را تایید و نظارت میکنند. هر CB که تاییدیه از یک AB عضو IAF داشته باشد، گواهینامههای آن در سطح بینالمللی معتبر محسوب میشود. - نهاد اعتبار بخشی بین المللی ASCB:
ASCB نیز یک نهاد اعتباردهی بینالمللی در انگلستان است که اعتباردهی شرکتهای صادرکننده ایزو در کشورهای مختلف را انجام میدهد. ASCB، مانند IAF، از استانداردهای جهانی پیروی میکند و CBهایی که تحت تایید ASCB هستند، گواهینامههای معتبری ارائه میدهند. با اینکه ASCB عضو IAF نیست، اما به عنوان یکی از نهادهای مستقل و شناختهشده در جهان فعالیت میکند و برخی از سازمانها در ایران و سایر کشورها نیز گواهینامههای آن را میپذیرند.
برای اطمینان از اعتبار گواهینامه ایزو، توصیه میشود همیشه گواهینامههایی را انتخاب کنید که توسط CBهای تحت اعتبار IAF یا ASCB صادر شده باشند.
عوامل موثر بر هزینهها گواهینامه ISO
قطعا این نکته که از کجا ایزو بگیریم بر هزینه آن نیز تاثیر میگذارد. زیرا عضویت در یک نهادبالادستی هزینه دلاری به همراه دارد اما هزینه صدور ایزو برای مجموعههایی که به صورت فیک کار میکنند، تنها به اندازه هزینه چاپ یک برگه است. جدا از این، چندین عامل دیگر نیز وجود دارد که بر این هزینهها تاثیر میگذارد:
- اندازه و پیچیدگی سازمان شما
- نوع استاندارد ISOمدنظر
- ساختار نهاد گواهیدهنده
- هزینههای مشاوره و پیادهسازی (در صورت نیاز)
در مجموع هزینههای اخذ ایزو به سه دسته کلی اختصاص پیدا میکنند:
- هزینه اقدامات اولیه جهت پیادهسازی استاندارد
- هزینههای آموزش و آمادگی کارکنان
- هزینههای نگهداری و تمدید گواهی
نقش مجموعههای مشاوره ایزو در روند اخذ گواهی
یک مشاور ایزو میتواند در مسیر دریافت گواهینامه، از ارزیابی اولیه تا ممیزی نهایی به شما کمک کند. تخصص و پشتیبانی این افراد موجب میشود مسیر را به درستی طی کنیم و به نتیجه دلخواه برسیم.
نحوه انتخاب مشاور ایزو مناسب
هنگام انتخاب مشاور برای دریافت گواهینامه ایزو به موارد زیر توجه کنید:
- تجربه: به دنبال افراد متخصص در صنعت خود باشید.
- اعتبار: منابع و نظرات را بررسی کنید.
- رویکرد: اطمینان حاصل کنید که روششان با فرهنگ سازمانی شما همخوانی دارد.
نحوه تشخیص گواهینامه ایزو معتبر و فیک
تشخیص گواهینامه ایزو معتبر از فیک، نیازمند بررسی دقیق مدارک و اطلاعات صادرکننده گواهینامه است. در ادامه چند روش برای ارزیابی معتبر بودن گواهینامه ایزو ارائه میشود:
۱.اعتبار CB و: AB شرکت صادرکننده (CB) باید توسط سازمان ASCBتایید صلاحیت معتبر (AB) که عضو IAF است، تایید شده باشد.
۲.استعلام لوگو و شماره: وجود لوگوی CB و AB روی گواهینامه و امکان استعلام شماره مرجع در وبسایت CB.
۳.چک در IAF: بررسی عضویت AB در IAF برای اطمینان از اعتبار سازمان تأییدکننده.
۴.استعلام در وبسایت CB: اعتبار گواهینامه را از طریق وارد کردن شماره مرجع در وبسایت CB بررسی کنید.
۵.اعتبار زمانی: گواهینامههای معتبر معمولاً سهساله هستند و نیاز به تمدید دارند؛ دورههای نامحدود مشکوکاند.
۶.تماس با CB یا AB: برای تأیید بیشتر، مستقیم با CB یا AB تماس بگیرید.
۷.فرآیند صدور: صدور گواهینامه ایزو بدون بازرسی دقیق و سریع، نشاندهنده فیک بودن است.
دریافت گواهینامه ایزو چه مدت طول خواهد کشید؟
مدت زمان صدور گواهینامه ایزو به عواملی مانند نوع استاندارد، پیچیدگی فرآیندهای سازمان، و آمادگی مستندات آن بستگی دارد. بهطور معمول، پس از ارزیابی و بررسی مدارک، صدور گواهینامه بین ۱۰ روز تا دو هفته کاری زمان میبرد.
هزینه دریافت گواهینامه ایزو
هزینه اخذ استاندارد ایزو به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله اندازه و پیچیدگی شرکت، نوع استاندارد ایزو مورد نظر، و میزان تغییرات لازم در سیستمهای مدیریتی سازمان. به طور کلی، بسته به نهاد صادرکننده گواهینامه و خدمات مشاورهای ارائهشده، هزینهها میتواند در محدوده ۵.۰۰۰.۰۰۰ تا ۲۰.۰۰۰.۰۰۰ تومان باشد.
جمعبندی
از کجا ایزو بگیریم؟ برای پاسخ به این سوال در این مقاله مجموعه EIQM را به شما معرفی کردیم. دریافت گواهینامه ISO یک نقطه عطف مهم برای هر سازمانی است. این امر نیاز به تعهد، آمادگی و تمایل به بهبود مستمر دارد. با درک فرآیند، انتخاب نهاد گواهیدهنده مناسب و آمادهسازی دقیق، سازمان شما میتواند گواهیهای ایزو را اخذ کرده و از مزایای آن بهرهمند شود.
سوالات متداول
گفتیم که اگر به دنبال اخذ گواهینامه ایزو معتبر هستید، باید مرجع صدوری را انتخاب کنید که توسط نهادهای اعتباربخشیIAF و ASCBتائید صلاحیت شده باشد. در ادامه به برخی سوالات متداول در این باره پاسخ میدهیم:
این زمان بسته به اینکه از کجا ایزو بگیریم و اندازه و پیچیدگی سازمان ما متفاوت است، اما میتواند بین چند هفته تا چند ماه طول بکشد.
اگر یک شرکت در ممیزی ISO شکست بخورد، گزارشی دقیق از ناسازگاریها دریافت میکند. باید این مسائل را رفع کنند و برای ممیزی مجدد درخواست دهد.
این هزینه بسته به اینکه از کجا ایزو بگیریم و اندازه و پیچیدگی سازمان ما متفاوت است. همچنین هزینههای مداوم مانند ممیزیهای نظارتی، هزینههای تمدید و صدور مجدد و فعالیتهای بهبود مستمر نیز وجود دارد.
استانداردهای ISO هر پنج سال یکبار بازبینی میشوند و در صورت لزوم بهروز میشوند تا بهترین شیوههای فعلی و پیشرفتهای فناوری را منعکس کنند.
از کجا گواهینامه ایزو بگیریم؟
اولین نکتهای که برای دریافت گواهینامه انواع استانداردها باید به آن توجه داشته باشید این است که گواهینامهای معتبر است که از مراجع صدور تحت اعتبار IAF یا ASCB صادر شود. پیش از عقد قرارداد و دریافت گواهینامه حتما بررسی کنید که نام مرجع صدور در لیست منتشر شده در سایت نهادهای نامبرده قابل مشاهده باشد؛ در غیر این صورت گواهی فاقد اعتبار خواهد بود.
دومین نکته مهمی که باید به آن توجه کنید این است که برای دریافت خدمات مشاوره یا صدور باید به دفتری مراجعه کنید که دارای پروانه و مجوز رسمی دولتی در آن حیطه باشد تا امکان پیگیری و استیفای حقوق در صورت بروز هر گونه مشکل برای شما محفوظ بماند.
در صورت نیاز به هرگونه مشاوره و راهنمایی جهت دریافت گواهینامه ایزو معتبر میتوانید از خدمات مشاوره رایگان مجموعه EIQM CET از طریق تماس با ما بهره ببرید.