روش تاگوچی یک تکنیک قدرتمند کنترل کیفیت برای بهینه سازی پارامترهای طراحی، بهبود کیفیت محصولات و اصلاح عملکرد فرایندها است. این روش توسط مهندس و آماردان مشهور ژاپنی، Genichi Taguchi، توسعه داده شده است و نقش طراحی کلی را در کنترل کیفیت بسیار مهم می‌داند. هدف آن حذف واریانس‌های کلی در تولید قبل از وقوع آن‌ها است.
آنچه در این مطلب می‌خوانید:
روش تاگوچی چیست؟
روش تاگوچی اولین بار توسط مهندس ژاپنی، دکتر جنیچی تاگوچی برای کمک به بهبود کیفیت تولید کالا توسعه یافت و بعدها در زمینه‌های بیوتکنولوژی، مهندسی، تبلیغات و همچنین بازاریابی گسترش یافت. این روشتوسط چندین شرکت در ژاپن و ایالات متحده استفاده شد و برخی از شرکت‌های بزرگی که آن را پذیرفته‌اند عبارت‌اند از بوئینگ، تویوتا، زیراکس و…
تکنیک تاگوچی از روش‌های کنترل آماری برای طراحی محصول باکیفیت استفاده می‌کند. دو ایده اساسی در پشت این روش وجود دارد:
- هنگام اندازه گیری کیفیت، باید از یک انحراف مقدار هدف مشخص استفاده کنید.
- با طراحی مناسب از کیفیت محصول مطمئن شوید، نه از طریق بازرسی و کار مجدد.
جنیچی تاگوچی و مشارکت او در کنترل کیفیت
Genichi Taguchi نامی است که برای همیشه با کنترل کیفیت همراه خواهد بود. افکار پیشگامانه و کارهای بعدی او این رشته را برای همیشه تغییر داد. تمرکز تاگوچی بر رضایت بیشتر مشتری با بررسی کیفیت محصولات بود و ایده‌های رایج تولید را به چالش می‌کشید. روش او که معروف به روش تاگوچی است، اثری ماندگار در زمینه کنترل کیفیت به جا گذاشته است.
مراحل روش کنترل کیفیت تاگوچی
کنترل کیفیت به روش تاگوچی سه مرحله دارد که توسط شخص جنیچی تاگوچی پیشنهاد شده است:
- طراحی سیستم: طراحان مهارت‌های عملی خود را با روش‌های علمی و مهندسی ترکیب می‌کنند تا به یک طرح قابل اجرا و کاربردی برای ایجاد یک محصول جدید یا بهبود طرح موجود برسند.
- طراحی پارامتر: طراح، تنظیمات یا پارامترهای بهینه را برای محصول یا فرایند تعیین می‌کند. این محاسبات، هزینه‌های تولید و تغییرات عملکرد را به حداقل می‌رساند.
- طراحی تحمل: طراحی تلورانس به معنای تشدید تلورانس‌ها برای یک محصول یا فرایند است به طوری که کیفیت و بهره‌وری افزایش یابد.
استفاده از روش تاگوچی برای بهینه سازی پارامترهای طراحی
روش تاگوچی یک روش کنترل کیفیت با هدف بهینه‌سازی طراحی برای کاهش وقوع خرابی در سیستم یا نقص در کالای تولید شده است. این تکنیک بر اساس مفهوم تابع از دست دادن کیفیت است که انحراف از مقدار هدف مورد نظر و هزینه مرتبط با آن را کمی می‌کند. در ادامه نحوه استفاده از روش تاگوچی برای بهینه سازی پارامترهای طراحی را در شش مرحله یاد می‌گیرید:
هدف را تعریف کنید
اولین قدم این است که هدف از بهینه‌سازی خود را مشخص کنید. برای رسیدن به چه چیزی تلاش می‌کنید؟ کدام ویژگی‌های کیفی یا شاخص‌های عملکردی را می‌خواهید بهبود دهید؟ برای مثال، ممکن است بخواهید مصرف سوخت یک خودرو را کاهش دهید، استحکام یک ماده را افزایش دهید یا تغییرات یک واکنش شیمیایی را به حداقل برسانید.
عوامل و سطوح را شناسایی کنید
قدم بعدی شناسایی عوامل و سطوحی است که بر هدف شما تأثیر می‌گذارد. فاکتورها متغیرهایی هستند که می‌توانید آن‌ها را کنترل یا دستکاری کنید مانند دما، فشار، سرعت یا نوع ماده. سطوح مقادیر یا تنظیماتی هستند که می‌توانید به هر یک از عوامل اختصاص دهید مانند بالا، متوسط یا پایین. شما باید عوامل و سطوحی را انتخاب کنید که طیفی از شرایط و سناریوهای احتمالی را که می‌خواهید آزمایش کنید پوشش دهند.
آزمایش را طراحی کنید
مرحله سوم طراحی آزمایش با استفاده از یک آرایه متعامد است. آرایه متعامد ماتریسی است که ترکیبی از فاکتورها و سطوحی را که باید در آزمایش خود اجرا کنید مشخص می‌کند. این ماتریس به شما امکان می‌دهد تعداد آزمایشات را کاهش دهید و همچنان اثرات و تعاملات اصلی عوامل را ثبت کنید. شما می توانید یک آرایه متعامد را از یک جدول استاندارد انتخاب کنید یا با استفاده از نرم افزار، آرایه خود را ایجاد کنید.
آزمایش را انجام دهید
مرحله چهارم انجام آزمایش بر اساس آرایه متعامد است. شما باید آزمایش‌ها را در شرایط یکسان اجرا کنید و مشخصه کیفیت یا شاخص عملکرد را برای هر آزمایش اندازه‌گیری کنید. همچنین باید عوامل نویز که ممکن است بر نتایج شما تأثیر بگذارد مانند شرایط محیطی، خطاهای انسانی یا خطاهای اندازه‌گیری را ثبت کنید. فاکتورهای نویز متغیرهایی هستند که نمی‌توانید آن‌ها را کنترل یا حذف کنید، اما می‌توانید با استفاده از تکنیک‌های طراحی قوی، تأثیر آن‌ها را به حداقل برسانید.
داده‌ها را تجزیه‌وتحلیل کنید
مرحله پنجم از روش تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با استفاده از روش‌های آماری است. شما باید میانگین و واریانس مشخصه کیفیت یا شاخص عملکرد را برای هر آزمایش محاسبه کنید و آن‌ها را بر روی نمودار نسبت سیگنال به نویز (S/N) رسم کنید. نسبت S/N معیاری برای عملکرد سیستم شما در شرایط نویز است. همچنین باید یک تحلیل واریانس (ANOVA) برای تعیین اهمیت و سهم هر عامل و تعامل با مشخصه کیفیت یا شاخص عملکرد انجام دهید.
تنظیمات بهینه را انتخاب کنید
مرحله آخر انتخاب تنظیمات بهینه برای فاکتورهای خود بر اساس نمودار نسبت S/N و نتایج ANOVA است. شما باید تنظیماتی را انتخاب کنید که میانگین را به حداکثر و واریانس مشخصه کیفیت یا شاخص عملکرد را به حداقل می‌رساند. همچنین باید تنظیمات بهینه را با انجام آزمایش تایید کرده و نتایج پیش‌بینی‌شده و نتایج واقعی را مقایسه کنید.
جمع‌بندی
Genichi Taguchi به پیشرفت آمار در کنترل کیفیت کمک زیادی کرد. حتی پس از این همه سال، دستاوردها و بینش‌های او در این زمینه همچنان بر دانشجویان جدید این رشته تأثیر می‌گذارد و برای سال‌های متمادی است که ادامه دارد. امروزه روش تاگوچی یک تکنیک قدرتمند کنترل کیفیت برای بهینه سازی پارامترهای طراحی، بهبود کیفیت محصولات و اصلاح عملکرد فرایندها است که ایده‌های رایج تولید را به چالش می‌کشد.
از کجا گواهینامه ایزو بگیریم؟
اولین نکته‌ای که برای دریافت گواهینامه انواع استانداردها باید به آن توجه داشته باشید این است که گواهینامه‌ای معتبر است که از مراجع صدور تحت اعتبار IAF یا ASCB صادر شود. پیش از عقد قرارداد و دریافت گواهینامه حتما بررسی کنید که نام مرجع صدور در لیست منتشر شده در سایت نهادهای نام‌برده قابل مشاهده باشد؛ در غیر این صورت گواهی فاقد اعتبار خواهد بود.
دومین نکته مهمی که باید به آن توجه کنید این است که برای دریافت خدمات مشاوره یا صدور باید به دفتری مراجعه کنید که دارای پروانه و مجوز رسمی دولتی در آن حیطه باشد تا امکان پیگیری و استیفای حقوق در صورت بروز هر گونه مشکل برای شما محفوظ بماند.
در صورت نیاز به هرگونه مشاوره و راهنمایی جهت دریافت گواهینامه ایزو معتبر می‌توانید از خدمات مشاوره رایگان مجموعه EIQM CET از طریق تماس با ما بهره ببرید.
