DQM چیست؟ آشنایی با مدیریت کیفیت داده‌ها

DQM چیست؟ مدیریت کیفیت داده‌ها یا Data Quality Management، مجموعه‌ای از عملیات و فرآیندهایی است که به بهبود کیفیت داده‌های یک سازمان می‌پردازد. امروزه اطلاعات را به‌عنوان دارایی‌های بی‌قیمت می‌شناسیم چون در تصمیم‌گیری‌ها و راه‌بردهای کسب‌وکار تأثیرگذار هستند. اگر کیفیت داده‌ها نادرست باشد، تصمیم‌گیری‌ها و عملکرد ما را تحت‌تأثیر قرار می‌دهند. هدف اصلی DQM اطمینان از دقیق، کامل، مطمئن و قابل دسترس بودن داده‌ها، همچنین تناسب داده‌ها با نیازهای سازمان است.

 

DQM چیست؟

دنیای پر از اطلاعات امروزی، مدیریت کیفیت داده‌ها یا به اختصار DQM را به یکی از جوان‌ترین و مهم‌ترین مفاهیم در حوزه تکنولوژی اطلاعات تبدیل کرده است.

این مفهوم به مجموعه فرآیندها، استانداردها و ابزارهایی اشاره دارد که به منظور اطمینان از دقت، صحت و کمال داده‌ها در سازمان‌ها‌ استفاده می‌شود و نقش بسیار حیاتی در موفقیت آن‌ها دارد. در ادامه به بررسی اهمیت DQM و روش‌های اجرایی آن می‌پردازیم.

چرا به مدیریت کیفیت داده‌ها نیاز داریم؟

فرآیندهای مدیریت کیفیت داده شامل تشخیص و رفع مشکلات کیفیتی داده‌ها، استانداردسازی و تطابق با استانداردهای صنعت، نظارت بر ورود و خروج داده‌ها و تصحیح خطاهای داده‌ها می‌شود. این اقدامات به سازمان‌ها کمک می‌کند تا از داده‌های دقیق و قابل اعتماد برای تصمیم‌گیری‌ها و تحلیل‌های خود استفاده کنند و همچنین هزینه‌ها و ریسک‌های مرتبط با داده‌های نامناسب را کاهش دهند.

بنابراین، DQM نقش مهمی در بهبود کارایی و عملکرد سازمان‌ها ایفا می‌کند و از اهمیت بالایی در دنیای اطلاعات و فناوری اطلاعات برخوردار است.

اهمیت DQM چیست؟

به طور کلی، مدیریت کیفیت داده‌ها به عنوان یک اصل اساسی در موفقیت و بقای سازمان‌ها در دنیای اطلاعاتی امروزی بسیار اهمیت دارد و بهبود کیفیت داده‌ها به افزایش ارزش و کارایی سازمان‌ها منجر می‌شود. اهمیتData Quality Management  در جهان مدرن و متکی به فناوری اطلاعات بسیار بزرگ است. این اهمیت به دلایل زیر قابل توجیه است:

1. ایجاد قابلیت اطمینان: داده‌های با‌کیفیت، پایه اعتماد سازمان و مشتریان را تقویت می‌کنند. همچنین اگر داده‌ها ناقص یا نادرست باشند، اعتماد به سازمان و خدمات آن کاهش می‌یابد.
2. بهبود تصمیم‌گیری: داده‌های با‌کیفیت منجر به تصمیم‌گیری‌های بهتر و پیشرفته‌تر می‌شوند. اطلاعات دقیق و قابل‌اعتماد، در انتخاب بهترین راهبردها و تدابیر کمک می‌کنند.
3. کاهش ریسک: داده‌های نادرست و ناقص می‌توانند ریسک‌های مرتبط با تصمیم‌گیری‌ها و عملکرد کسب‌وکار را افزایش دهند. با مدیریت کیفیت داده‌ها، سازمان‌ها می‌توانند ریسک‌های مالی و عملیاتی را کاهش دهند.
4. افزایش کارایی و کاهش هزینه: داده‌های با‌کیفیت منجر به بهبود کارایی فرآیندها و کاهش هزینه‌ها می‌شوند. این امر به سازمان‌ها کمک می‌کند تا منابع خود را به بهترین نحو ممکن مدیریت کنند.
5. تطابق با مقررات: در بسیاری از صنایع و حوزه‌ها، تطابق با مقررات مرتبط با کیفیت داده‌ها الزامی است. اگر داده‌ها به موازات مقررات نباشند، سازمان ممکن است با مشکلات حقوقی و مالی مواجه شود.

مراحل اجرای DQM چیست؟

DQM  یک فرآیند چرخه‌ای است که نیازمند تعهد مدیران و تیم‌های سازمانی به بهبود مداوم کیفیت داده‌ها است. این فرآیند می‌تواند به بهبود تصمیم‌گیری‌ها، کارایی و عملکرد کلی سازمان کمک کند. مراحل اجرای Data Quality Management عبارت‌اند از:

تعریف استراتژی DQM

 سازمان باید استراتژی و اهداف خود در زمینه مدیریت کیفیت داده‌ها را تعریف کند. این مرحله شامل تعیین اولویت‌ها، منابع مالی و انسانی و زمانبندی مربوط به DQM است.

تشخیص داده‌ها

 سازمان باید داده‌هایی که در سیستم‌ها و فرآیندهای خود وجود دارد را شناسایی کند. این بخش شامل داده‌های ساختاری و نیمه‌ساختاری (مثل دیتابیس‌ها) و داده‌های نامنظم (مثل فایل‌های متنی و تصاویر) می‌شود.

تعیین کیفیت داده‌ها

 در این مرحله، سازمان باید استانداردهای کیفیت داده را تعریف کند که شامل تعریف دقت، کمال، قابلیت دسترسی، قابلیت اعتماد و سایر ویژگی‌های کیفیت داده می‌شود.

تشخیص مشکلات کیفیت داده

 سازمان باید مشکلات کیفیتی داده‌ها را تشخیص داده و آنها را معیارگذاری کند. این مشکلات می‌توانند شامل اشکال در داده، تکرارها، اطلاعات نادرست و غیره باشد.

اصلاح و بهبود داده‌ها

 پس از شناسایی مشکلات، سازمان باید فرآیندهایی برای اصلاح و بهبود داده‌ها تعریف کند. این فرآیندها می‌تواند شامل تصحیح دستی، اتوماسیون تصحیح داده، یا اصلاح فرآیندها باشد.

نظارت و ادامه‌دهی

 DQM یک فرآیند مداوم است. سازمان باید سیستم نظارتی برای کیفیت داده‌ها را تعیین کند و از آن برای پیگیری و ادامه‌دهی به بهبود کیفیت داده‌ها استفاده کند.

آموزش و آگاهی

 آموزش و آگاه‌سازی تیم‌های سازمان در مورد اهمیت کیفیت داده و روش‌های بهبود آن بسیار مهم است. سازمان باید برنامه‌های آموزشی مناسب را برای کارکنان خود اجرا کند.

اندازه‌گیری و گزارش‌دهی

 سازمان باید معیارهای کیفیت داده تعیین شده را اندازه‌گیری کند و گزارش‌هایی در مورد عملکرد کیفیت داده‌ها تولید کند. این گزارش‌ها به تصمیم‌گیری‌های استراتژیک کمک می‌کنند.

جمع‌بندی

با این مقاله، به درک عمیق‌تری از مفهوم DQM چیست و نحوه اجرای آن در سازمان‌ها دست پیدا کرده‌اید. مدیریت کیفیت داده‌ها ابزاری قدرتمند برای بهبود عملکرد سازمان‌ها است. با تعیین استراتژی مناسب و استفاده از ابزارهای DQM، سازمان‌ها می‌توانند داده‌های خود را به بهترین شکل مدیریت کرده و به تصمیم‌گیری‌های دقیق‌تری دست پیدا کنند.

سوالات متداول

در این مقاله به مزایای DQM پرداخته‌ایم، اما باید توجه داشته باشیم که اجرای موفقیت‌آمیز DQM نیازمند تفکری استراتژیک و تمرکز بر دقت در سازمان است. در ادامه به سوالات متداول در این باره پاسخ می‌دهیم:

از کجا گواهینامه ایزو بگیریم؟

اولین نکته‌ای که برای دریافت گواهینامه انواع استانداردها باید به آن توجه داشته باشید این است که گواهینامه‌ای معتبر است که از مراجع صدور تحت اعتبار IAF  یا ASCB  صادر شود. پیش از عقد قرارداد و دریافت گواهینامه حتما بررسی کنید که نام مرجع صدور در لیست منتشر شده در سایت نهادهای نام‌برده قابل مشاهده باشد؛ در غیر این صورت گواهی فاقد اعتبار خواهد بود.

دومین نکته مهمی که باید به آن توجه کنید این است که برای دریافت خدمات مشاوره یا صدور باید به دفتری مراجعه کنید که دارای پروانه و مجوز رسمی دولتی در آن حیطه باشد تا امکان پیگیری و استیفای حقوق در صورت بروز هر گونه مشکل برای شما محفوظ بماند.

در صورت نیاز به هرگونه مشاوره و راهنمایی جهت دریافت گواهینامه ایزو معتبر می‌توانید از خدمات مشاوره رایگان مجموعه EIQM CET از طریق تماس با ما بهره ببرید.

---