مدیریت ریسک شرکت یا ERM چیست؟

مدیریت ریسک شرکت یا ERM رویکردی استراتژیک برای شناسایی، ارزیابی و مدیریت ریسک‌ها در یک سازمان است. این فرایند شامل تجزیه‌وتحلیل ریسک‌های پتانسیلی است که ممکن است بر دستیابی به اهداف یک سازمان تأثیر بگذارند و موجب اجرای استراتژی‌هایی برای کاهش یا حذف این ریسک‌ها می‌شود.

 

 ERM چیست؟

در محیط پویای کسب‌وکار امروزی، سازمان‌ها با ریسک‌های مختلفی روبه‌رو هستند که ممکن است بر پایداری مالی، شهرت و عملیات آنها تأثیر بگذارند. این ریسک‌ها ممکن است از عوامل داخلی مانند فرآیندهای ناکارآمد و عوامل خارجی مانند نوسانات بازار یا تغییرات قانونی ناشی شوند. مدیریت ریسک شرکت یا ERM یک چارچوب سازماندهی شده برای جمع‌آوری این ریسک‌ها به صورت جامع فراهم می‌کند.

اهمیت مدیریت ریسک شرکت

با اجرای اصول ERM سازمان‌ها می‌توانند به طور پیشگیرانه ریسک‌های پتانسیلی را شناسایی کرده و نسبت به آنها واکنش مناسبی نشان دهند تا تأثیر ریسک‌ها را کاهش پیدا کرده و از فرصت‌ها به بهترین شکل بهره‌برداری کنند. این روش امکان اتخاذ تصمیماتی بر مبنای اطلاعات صحیح را برای مدیریت فراهم می‌کند، انعطاف‌پذیری را افزایش می‌دهد و در نهایت به پایداری بلندمدت کمک می‌کند.

اجزا و مولفه‌های ERM چیست؟

اجرای مدیریت ریسک شرکتی از چند جزء یا مرحله تشکیل می‌شود که عبارت‌اند از:

شناسایی ریسک

قدم اول در ERM شناسایی ریسک‌های پتانسیلی است که ممکن است بر اهداف سازمان تأثیر بگذارند. این بخش شامل تجزیه‌وتحلیل عوامل داخلی و خارجی، انجام ارزیابی ریسک و دسته‌بندی ریسک‌ها بر اساس احتمال و تأثیر آنها است.

ارزیابی ریسک

پس از شناسایی، ریسک‌ها باید ارزیابی شوند تا اهمیت آنها مشخص شود و اولویت‌بندی شود. ارزیابی ریسک شامل ارزیابی احتمال و تأثیر پتانسیلی هر ریسک با در نظر گرفتن عواملی مانند شدت، فراوانی و سرعت است.

کاهش ریسک

سپس سازمان‌ها استراتژی‌هایی برای کاهش یا مدیریت ریسک‌ها به طور موثر تدوین می‌کنند. این بخش ممکن است شامل اجرای اقدامات کنترلی، انتقال ریسک از طریق بیمه یا پذیرش برخی از ریسک‌های در محدوده‌ تحمل مشخص باشد.

نظارت بر ریسک

ERM یک فرایند مداوم است که نیازمند نظارت مداوم بر ریسک‌ها است تا اطمینان حاصل شود که آنها در طول زمان به طور موثر مدیریت می‌شوند. نظارت شامل پیگیری نشانگرهای کلیدی ریسک، به‌روزرسانی ارزیابی ریسک و سازگاری استراتژی‌ها به عنوان نیازهای جدید برای مقابله با تهدیدهای ظاهری است.

اصول کلیدی مدیریت ریسک شرکت

ERM بر اساس چند اصل کلیدی هدایت می‌شود، از جمله:

• ادغام با برنامه‌ریزی استراتژیک: باید با اهداف استراتژیک سازمان هماهنگ شود و در فرآیندهای تصمیم‌گیری گنجانده شود.
• مالکیت ریسک: ریسک‌ها باید به طور واضح تعریف شده و وظیفه کنترل آن‌ها به افراد یا بخش‌های مناسب اختصاص یابد.
• بهبود مداوم: روش‌های ERM باید به طور منظم بررسی شوند و بهبود یابند تا محیط‌های کسب‌وکار به تغییر و ریسک‌های ظاهری عادت کنند.

اهمیت استفاده از استانداردهای ایزو در erm

استفاده از استانداردهای ISO در مدیریت ریسک شرکتی به سازمان‌ها کمک می‌کند تا فرآیندهای مدیریت ریسک خود را بهبود بخشند و با چالش‌ها مواجه شوند. این استانداردها با فراهم کردن یکپارچگی و هماهنگی بیشتر، تضمین استانداردهای بین‌المللی، افزایش اعتماد سهامداران و افزایش قابلیت اطمینان فرآیندهای مدیریت ریسک، به سازمان‌ها کمک می‌کنند تا به بهترین شکل ممکن با ریسک‌های خود روبرو شوند و عملکرد خود را بهبود بخشند.

استانداردهای ایزو کاربردی در مدیریت ریسک شرکت

استانداردهای ISO (سازمان بین‌المللی استانداردها) نقش حیاتی در هدایت و حمایت از رویکردهایERM  در سراسر سازمان‌ها دارند. این استانداردها چارچوب‌ها و رهنمودهایی را که به شکل جهانی تعیین می‌شوند برای پیاده‌سازی فرآیندهای موثر مدیریت ریسک فراهم می‌کنند. در زیر چندین استاندارد ISO کلیدی که معمولاً در ERM به کار می‌روند ذکر شده است:

1. ISO 31000: مدیریت ریسک
2. ISO 27001: مدیریت امنیت اطلاعات
3. ISO 22301: مدیریت پیوستگی کسب‌وکار
4. ISO 9001: مدیریت کیفیت
5. ISO 45001: مدیریت ایمنی و بهداشت حرفه‌ای
6. ISO 14001: مدیریت محیط‌زیست

مزایای اجرای ERM

اجرای مدیریت ریسک شرکتی مزایای زیادی را به همراه دارد، از جمله:

• افزایش آگاهی از ریسک: آگاهی از ریسک‌های پتانسیلی را در سراسر سازمان افزایش داده و امکان مدیریت پیشگیرانه را فراهم می‌کند.
• بهبود تصمیم‌گیری: اطلاعات بهتری را برای تصمیم‌گیری و تخصیص منابع فراهم می‌کند.
• افزایش اعتماد سهامداران: با نشان دادن توانایی سازمان در مدیریت ریسک‌ها، اعتماد سهام‌داران را افزایش می‌دهد.

چالش‌های اجرای مدیریت ریسک شرکت

اجرای ERMدر کنار مزایایی که مطرح کردیم، ممکن است چالش‌هایی را نیز به همراه داشته باشد:

• مقاومت در برابر تغییر: کارکنان ممکن است نسبت در مقابل فرآیندها یا فناوری‌های جدید مورد نیاز برای اجرای ERM مقاومت کنند.
• محدودیت منابع: اجرای این سیستم نیازمند منابع اختصاصی از جمله زمان، تخصص و فناوری است که ممکن است محدود باشد.
• پیچیدگی: چارچوب‌های پیچیدهERM ممکن است به برنامه‌ریزی و هماهنگی دقیق در بین چندین عملکرد و بخش نیاز داشته باشند.

چارچوب‌ها و مدل‌های erm

چندین چارچوب و مدل مدیریت ریسک شرکتی برای هدایت سازمان‌ها در اجرای روش‌های موثر مدیریت ریسک وجود دارد. از جمله این چارچوب‌ها می‌توان به COSO ERM،ISO 31000  و چارچوب امنیت سایبری NIST اشاره کرد. این چارچوب‌ها رویکردهای ساختاری را برای شناسایی، ارزیابی و مدیریت ریسک‌ها به شیوه‌ای مناسب برای صنایع و زمینه‌های سازمانی مختلف فراهم می‌کنند.

مدیریت ریسک شرکتی در صنایع مختلف

ERM در صنایع مختلف از جمله صنایع مالی، بهداشت، تولید و فناوری کاربرد دارد. هر صنعت با ریسک‌های منحصربه‌فرد و الزامات نظارتی روبرو است که بر استراتژی‌های اجرایی ERM تأثیر می‌گذارد. به عنوان مثال، نهادهای مالی بر روی رضایت‌مندی قانونی و ریسک بازار تمرکز دارند، در حالی که سازمان‌های بهداشتی بر روی ایمنی بیمار و حریم خصوصی داده‌ها تأکید می‌کنند.

روند رشد و توسعه erm

همانطور که محیط‌های کسب و کار تکامل می‌یابند، عملیات ERM نیز تغییر خواهد کرد. در آینده ممکن استERM  شامل تأکید بیشتر بر تجزیه‌وتحلیل داده و راهکارهای مدیریت ریسک مبتنی بر فناوری، افزایش همکاری بین مدیریت ریسک و سایر عملکردهای کسب‌وکار و یکپارچه‌سازی بیشتر در چارچوب‌های حاکمیت شرکتی شود.

جمع‌بندی

مدیریت ریسک شرکت (ERM) یک فرایند اساسی برای سازمان‌هایی است که به دنبال شناسایی، ارزیابی و مدیریت ریسک‌ها برای دستیابی به اهداف خود هستند. با اجرای روش‌های ERM، شرکت‌ها می‌توانند انعطاف‌پذیری را افزایش دهند، تصمیمات بهتری بگیرند و در نهایت، موفقیت بلندمدت خود را حفظ کنند.

سوالات متداول

در این مقاله با erm آشنا شدیم و گفتیم این سیستم در صنایع مختلف از جمله مالی، بهداشتی، تولیدی و فناوری قابل اجرا است. در ادامه به برخی سوالات متداول در این باره پاسخ می‌دهیم:

از کجا گواهینامه ایزو بگیریم؟

اولین نکته‌ای که برای دریافت گواهینامه انواع استانداردها باید به آن توجه داشته باشید این است که گواهینامه‌ای معتبر است که از مراجع صدور تحت اعتبار IAF یا ASCB صادر شود. پیش از عقد قرارداد و دریافت گواهینامه حتما بررسی کنید که نام مرجع صدور در لیست منتشر شده در سایت نهادهای نام‌برده قابل مشاهده باشد؛ در غیر این صورت گواهی فاقد اعتبار خواهد بود.

دومین نکته مهمی که باید به آن توجه کنید این است که برای دریافت خدمات مشاوره یا صدور باید به دفتری مراجعه کنید که دارای پروانه و مجوز رسمی دولتی در آن حیطه باشد تا امکان پیگیری و استیفای حقوق در صورت بروز هر گونه مشکل برای شما محفوظ بماند.

در صورت نیاز به هرگونه مشاوره و راهنمایی جهت دریافت گواهینامه ایزو معتبر می‌توانید از خدمات مشاوره رایگان مجموعه EIQM CET از طریق تماس با ما بهره ببرید.

---