ایزو ۲۸۰۰۰ – استاندارد سیستم‌های مدیریت امنیت

ایزو ۲۸۰۰۰ یک استاندارد بین‌المللی است که الزامات یک سیستم مدیریت امنیتی برای زنجیره تأمین را مشخص می‌کند. این استاندارد به سازمان‌ها کمک می‌کند تا خطرات امنیتی مرتبط با فعالیت‌های زنجیره تأمین خود را شناسایی و مدیریت کنند. در این مقاله با اهمیت این استاندارد و مراحل پیاده‌سازی آن آشنا می‌شویم.

 

ایزو ۲۸۰۰۰ چیست؟

ISO 28000 استانداردی بین‌المللی است که الزامات یک سیستم مدیریت امنیتی برای زنجیره تأمین را مشخص می‌کند. این استاندارد را برای کمک به سازمان‌ها در مدیریت خطرات امنیتی و اطمینان از ایمنی عملیات زنجیره تأمین طراحی کرده‌اند. از جمله اهداف آن بهبود عملکرد امنیتی، افزایش کارایی عملیاتی و افزایش اعتماد مشتریان به سازمان‌ها است.

اهمیت سیستم‌های مدیریت امنیت

سیستم‌های مدیریت امنیتی برای سازمان‌هایی که در زنجیره‌های تأمین جهانی پیچیده و مرتبط فعالیت می‌کنند، بسیار حیاتی هستند. این سیستم‌ها به کاهش خطرات مانند دزدی، تروریسم و بلایای طبیعی کمک می‌کنند که می‌تواند پیامدهای مالی و اعتباری مهمی داشته باشد.

اصول کلیدی ایزو ۲۸۰۰۰

مفهوم استاندارد ۲۸۰۰۰ بر چند اصل کلیدی تاکید دارد، از جمله:

• ارزیابی و مدیریت خطر: سازمان‌ها باید خطرات امنیتی مرتبط با عملیات زنجیره تأمین خود را شناسایی و ارزیابی کنند. آن‌ها باید اقدامات مناسبی را برای کاهش این خطرات انجام دهند و به صورت منظم سیستم مدیریت امنیتی خود را برای اطمینان از کارایی آن بررسی کنند.
• کنترل‌های امنیتی: این استاندارد کنترل‌های امنیتی خاصی را مشخص می‌کند که سازمان‌ها باید برای حفاظت از زنجیره تأمین خود اجرا کنند، از جمله اقدامات امنیتی فیزیکی، امنیت پرسنل و پروتکل‌های اطلاعاتی.
• ارتباطات و اسناد: ارتباطات و اسناد موثر برای اجرای موفقیت‌آمیز ISO 28000 بسیار حیاتی است. سازمان‌ها باید سیاست‌ها و روش‌های روشنی را تعیین کنند، آن‌ها را به نهادهای مربوطه ارائه دهند و سوابق دقیقی از فعالیت‌های مربوط به امنیت حفظ کنند.

مزایای اجرای استاندارد

اجرای ایزو ۲۸۰۰۰ چندین مزیت ارائه می‌دهد، از جمله مدیریت بهتر خطرات، افزایش کارایی عملیاتی، رعایت بهتر مقررات و افزایش اعتماد مشتریان. همچنین، این استاندارد به سازمان‌ها کمک می‌کند تا تعهد خود را به امنیت اثبات کنند و در بازار رقابتی موفقیت بیشتری کسب کنند.

مراحل پیاده‌سازی ایزو ۲۸۰۰۰

اجرای ISO 28000 شامل چند مرحله است که در ادامه آن‌ها را بررسی می‌کنیم:

• انجام ارزیابی خطرات امنیتی

سازمان‌ها باید ارزیابی جامعی از خطرات و آسیب‌پذیری‌های مرتبط با عملیات زنجیره تأمین خود انجام دهند. این فرایند شامل ارزیابی عواملی مانند ماهیت کالاهای حمل‌ونقل، موقعیت جغرافیایی اماکن و مسیرهای حمل‌ونقل استفاده شده می‌شود.

• تعیین اهداف و کنترل‌های امنیتی

با توجه به یافته‌های ارزیابی خطرات، سازمان‌ها باید اهداف امنیتی روشنی تعیین کرده و کنترل‌های مناسبی را برای کاهش خطرات شناسایی‌شده اجرا کنند. این فرایند ممکن است شامل اقداماتی مانند نصب دوربین‌های نظارتی، اجرای سیستم‌های کنترل دسترسی و انجام بررسی‌های پیش‌فرض درباره پرسنل باشد.

• تدوین طرح‌های واکنش به اضطراب

سازمان‌ها باید طرح‌های جزئی برای واکنش به حوادث امنیتی مانند دزدی، خرابکاری یا بلایای طبیعی تدوین کنند. این طرح‌ها باید روش‌های برخورد با اضطراب، اطلاع‌رسانی به مراجع مربوطه و کمینه‌کردن تأثیرات بر عملیات را مشخص کنند.

• برنامه‌های آموزشی و آگاهی

برنامه‌های آموزشی و آگاهی برای اطمینان از اینکه کارکنان نقش و مسئولیت‌های خود را در مدیریت امنیت می‌فهمند، بسیار حیاتی هستند. سازمان‌ها باید جلسات آموزشی منظمی را درباره پروتکل‌های امنیتی، روش‌های اضطراب و الزامات گزارش‌دهی فراهم کنند.

• نظارت، اندازه‌گیری و بهبود مداوم

ایزو ۲۸۰۰۰ بر اهمیت نظارت و اندازه‌گیری عملکرد سیستم مدیریت امنیتی تأکید دارد تا مناطقی که به بهبود نیاز دارند شناسایی شود. سازمان‌ها باید به طور منظم روش‌های امنیتی خود را بازبینی کرده و بازرسی‌های داخلی و اقدامات اصلاحی لازم را برای افزایش کارایی تدابیر امنیتی خود انجام دهند.

کاربردهای ISO 28000

ایزو ۲۸۰۰۰ برای سازمان‌هایی که در صنایع مختلفی مانند تولید، لجستیک، حمل‌ونقل و خرده‌فروشی فعالیت می‌کنند قابل اجرا است. هر سازمانی که در جابه‌جایی کالاها از طریق زنجیره تأمین فعالیت می‌کند، می‌تواند با اجرای استاندارد، امنیت عملیات خود را ارتقاء دهد.

چالش‌های اجرای استاندارد ایزو ۲۸۰۰۰

اجرای استاندارد ISO 28000 با وجود مزایای فراوان، می‌تواند چالش‌هایی نیز برای سازمان‌ها ایجاد کند، از جمله:

• محدودیت‌های مالی: هزینه اجرا و حفظ یک سیستم مدیریت امنیتی ممکن است برای برخی سازمان‌ها، به ویژه کسب‌وکارهای کوچک و متوسط، قابل‌قبول نباشد. آن‌ها ممکن است دچار مشکلاتی در تخصیص منابع کافی برای تأمین الزامات استاندارد شوند.
• مقاومت در برابر تغییر: اجرای ایزو ۲۸۰۰۰ اغلب نیازمند تغییر فرآیندها، رویه‌ها و فرهنگ سازمانی موجود است که ممکن است مقاومت از سوی کارکنان و مدیریت را به همراه داشته باشد. غلبه بر مقاومت در برابر تغییر و جلب حمایت ذی‌نفعان برای اجرای موفقیت‌آمیز این استاندارد حیاتی است.
• مشکلات رعایت قوانین: رعایت تمامی الزامات استاندارد ممکن است برای برخی سازمان‌ها چالش‌برانگیز باشد؛ به خصوص برای کسب‌وکارهایی که در چندین قلمرو با مقررات مختلف قانونی مختلف فعالیت می‌کنند. آن‌ها ممکن است مشکلاتی را در تطبیق مقررات و استانداردهای متعارض داشته باشند.

رشد و توسعه سیستم‌های مدیریت امنیت

دامنه سیستم‌های مدیریت امنیتی به دلیل پیشرفت‌های فناورانه، تهدیدات جدید و تغییرات مقرراتی، همواره پویا است. روندهای آینده ممکن است افزایش استفاده از فناوری‌های دیجیتال مانند بلاکچین و اینترنت اشیاء برای امنیت زنجیره تأمین، تمرکز بیشتر بر امنیت سایبری و همکاری بیشتر بین ذی‌نفعان برای مقابله با چالش‌های امنیتی مشترک را شامل شود.

جمع‌بندی

ایزو ۲۸۰۰۰ یک استاندارد ارزشمند برای سازمان‌هایی است که می‌خواهند امنیت عملیات زنجیره تأمین خود را بهبود بخشند. با اجرای  این استاندارد، سازمان‌ها می‌توانند مدیریت بهتری از خطرات داشته باشند، کارایی عملیاتی را افزایش دهند و تعهد خود را به امنیت اثبات کنند.

سوالات متداول

در این مقاله با استاندارد ۲۸۰۰۰ آشنا شدیم و گفتیم با وجود چالش‌های موجود، مزایای اجرای این استاندارد از هزینه‌ها فراتر رفته و آن را به یک سرمایه‌گذاری ارزشمند برای سازمان‌ها تبدیل می‌کند. در ادامه به برخی سوالات متداول در این باره پاسخ می‌دهیم:

از کجا گواهینامه ایزو بگیریم؟

اولین نکته‌ای که برای دریافت گواهینامه انواع استانداردها باید به آن توجه داشته باشید این است که گواهینامه‌ای معتبر است که از مراجع صدور تحت اعتبار IAF یا ASCB صادر شود. پیش از عقد قرارداد و دریافت گواهینامه حتما بررسی کنید که نام مرجع صدور در لیست منتشر شده در سایت نهادهای نام‌برده قابل مشاهده باشد؛ در غیر این صورت گواهی فاقد اعتبار خواهد بود.

دومین نکته مهمی که باید به آن توجه کنید این است که برای دریافت خدمات مشاوره یا صدور باید به دفتری مراجعه کنید که دارای پروانه و مجوز رسمی دولتی در آن حیطه باشد تا امکان پیگیری و استیفای حقوق در صورت بروز هر گونه مشکل برای شما محفوظ بماند.

در صورت نیاز به هرگونه مشاوره و راهنمایی جهت دریافت گواهینامه ایزو معتبر می‌توانید از خدمات مشاوره رایگان مجموعه EIQM CET از طریق تماس با ما بهره ببرید.

---