اقتصاد دورانی یا اقتصاد چرخشی – استانداردهای ایزو مرتبط با آن
اقتصاد دورانی یا اقتصاد چرخشی مفهومی اساسی در عرصهی مدیریت و توسعه است که به روند تغییرات مداوم و برنامهریزی این تغییرات در زمان اشاره دارد. این مفهوم از اهمیت بسیاری برخوردار بوده و باعث بهبود عملکرد سازمانها و افزایش توانمندی آنها در مقابل چالشهای اقتصادی میشود. در این مقاله با اقتصاد چرخشی و استانداردهای ایزو مرتبط با آن آشنا میشویم.
آنچه در این مطلب میخوانید:
- اقتصاد دورانی چیست؟
- اهمیت اقتصاد دورانی
- کاربردهای اقتصاد چرخشی
- اهمیت رعایت استانداردهای ایزو در اقتصاد دورانی
- چگونگی اعمال استانداردهای ایزو در سازمانها
- استانداردهای ایزو کاربردی در راستای اقتصاد دورانی
- چالشها و موانع استفاده از استانداردهای ایزو در سیاستهای اقتصادی
- جمعبندی
- سوالات متداول
- از کجا گواهینامه ایزو بگیریم؟
اقتصاد دورانی چیست؟
مفهومی است که به روند تغییرات مداوم و برنامهریزی این تغییرات در زمان اشاره دارد. در این نوع اقتصاد، سیاستها و تصمیمات اقتصادی بهطور مداوم تغییر میکنند و سازمانها و افراد باید با تغییرات مواجه شده و به آنها واکنش نشان دهند. این سیستم به منظور پاسخگویی به نیازها و تغییرات سریع جامعه و بازارها طراحی شده است. در واقع، اساس اقتصاد دورانی این است که سازمانها باید نسبت به تغییرات روز واکنش نشان دهند تا بتوانند بقا و رشد خود را تضمین کنند.
اهمیت اقتصاد دورانی
اقتصاد چرخشی یا Circular economy به عنوان یک مفهوم اساسی در عرصهی اقتصاد، نقش بسیار مهمی در توسعه و پیشرفت جوامع ایفا میکند. در این نوع اقتصاد، تغییرات مداوم و پویاییهای زیادی در بازار و جوامع رخ میدهد که سازمانها و افراد باید به سرعت نسبت به آن واکنش نشان دهند. این نوع اقتصاد باعث ایجاد فرصتهای جدید، رقابت سختتر و نیاز به نوآوری و انعطافپذیری بیشتر میشود.
از این رو اهمیت اقتصاد دورانی به دلیل توانایی سازمانها در پیشبینی و تطبیق با تغییرات موجود، افزایش انعطافپذیری و بهرهوری، تسریع در فرآیند تصمیمگیری و بهبود عملکرد و کارایی عمومی اقتصادی بسیار بالاست. به طور کلی، این سیستم اقتصادی با ایجاد یک محیط اقتصادی پویا و دینامیک، سازمانها را برای مواجهه با چالشها و فرصتهای زمان حاضر و آینده آماده میکند و به توسعه پایدار و رشد پویای اقتصاد کمک میکند.
کاربردهای اقتصاد چرخشی
اقتصاد دورانی به عنوان یک مفهوم بسیار گسترده و مهم در عرصهی اقتصاد، دارای کاربردهای متعددی است. کاربردهای اصلی این سیستم اقتصادی شامل ایجاد فرصتهای جدید برای سرمایهگذاری و کسبوکار، تسهیل در فرآیند نوآوری و پذیرش فناوریهای جدید، ترویج رقابت و تنوع در بازار، تحریک بهرهوری و کارایی بیشتر در تولید و ارائه خدمات، تشویق به رشد و توسعه پایدار اقتصادی، و توانمندسازی سازمانها و افراد برای مواجهه با چالشها و فرصتهای مختلفی که در دنیای اقتصادی وجود دارد است. به طور خلاصه، اقتصاد چرخشی با ایجاد یک بستر پویای اقتصادی، امکان توسعه و رشد پایدار را برای افراد و سازمانها فراهم میکند و به بهرهوری و نوآوری بیشتر در اقتصاد کمک میکند.
اهمیت رعایت استانداردهای ایزو در اقتصاد دورانی
استانداردهای ایزو به عنوان راهکارهایی برای مدیریت بهتر منابع و فرایندها در شرایط پویای اقتصاد چرخشی عمل میکنند. رعایت این استانداردها نقش مهمی در افزایش کیفیت، محافظت از محیطزیست و ایمنی کارکنان دارد و به سازمانها کمک میکند تا در مقابل چالشها و فرصتهای اقتصادی بهتر عمل کنند. درواقع استانداردهای ایزو در موارد زیر به این سیستم اقتصادی کمک میکنند:
- افزایش کیفیت محصولات و خدمات: باعث بهبود فرایندها، کاهش اشکالات و ارتقاء کیفیت محصولات و خدمات میشود.
- حفظ محیط زیست و مدیریت موثر انرژی: استانداردهای محیطزیستی مانند ISO 14001 به سازمانها کمک میکنند تا عملیات خود را با توجه به محیط مدیریت و مصرف انرژی را بهینهسازی کنند.
- بهبود شرایط ایمنی و بهداشت کاری: استانداردهای ایزو مرتبط با بهداشت و ایمنی مانند ISO 45001 به سازمانها کمک میکنند تا شرایط کاری را بهبود بخشیده و حوادث و آسیبهای شغلی را کاهش دهند.
چگونگی اعمال استانداردهای ایزو در سازمانها
برای اعمال استانداردهای ایزو در سازمانها میتوان مراحل زیر را طی کرد کرد:
- ارزیابی نیازها و اهداف
- طراحی سیستم مدیریت
- اجرایی کردن استانداردها
استانداردهای ایزو کاربردی در راستای اقتصاد دورانی
همان طور که گفتیم استانداردهای ایزو در اقتصاد چرخشی کاربردهای بسیاری دارند که به بهبود عملکرد و پایداری سازمانها کمک میکنند. با توجه به تغییرات مداوم در بازار و محیط کسبوکار، استفاده از استانداردها میتواند به سازمانها کمک کند تا از رقابتی بودن خود در اقتصاد دورانی اطمینان حاصل کنند و در مقابل چالشها بهتر عمل کنند. برخی از استانداردهای کاربردی در این زمینه عبارتند از:
- ایزو ۹۰۰۱: ISO 9001 به سازمانها کمک میکند تا فرایندهای خود را بهبود بخشند، مشکلات را شناسایی کنند و به رضایت مشتریان بیشتری دست یابند. این استاندارد اهمیت زیادی دارد زیرا سازمانها باید به سرعت واکنش نشان دهند و تغییرات را بپذیرند.
- ایزو ۱۴۰۰۱: در شرایط اقتصاد دورانی، حفظ محیطزیست و کاهش اثرات منفی بر آن از اهمیت بیشتری برخوردار است. ISO 14001 به سازمانها کمک میکند تا عملیات خود را با توجه به محیط مدیریت کنند و مصرف منابع را بهینهسازی کنند.
- ایزو ۴۵۰۰۱: تأمین ایمنی و بهداشت کاری کارکنان نیز از موارد مهم در اجرای سیاستهای اقتصادی است. ISO 45001 به سازمانها کمک میکند تا شرایط کاری را بهبود بخشیده و حوادث و آسیبهای شغلی را کاهش دهند.
چالشها و موانع استفاده از استانداردهای ایزو در سیاستهای اقتصادی
استفاده از استانداردهای ایزو در راستای اقتصاد دورانی با برخی چالشها و موانع مواجه میشود که شامل موارد زیر هستند:
- نیاز به تغییر فرهنگ سازمانی: برای اجرای موفق استانداردهای ایزو، سازمانها به تغییر فرهنگ و رویکرد خود نسبت به مدیریت و عملکرد نیاز دارند. این تغییرات ممکن است با مقاومتها و مخالفتهایی از سوی کارکنان و مدیران روبرو شود که میتواند فرآیند اجرای استانداردها را کند و موانعی را در مسیر پیشرفت قرار دهد.
- هزینههای اجرای استانداردها: اجرای استانداردهای ایزو ممکن است هزینههای قابل توجهی را برای سازمانها به همراه داشته باشد. این هزینهها شامل آموزش کارکنان، تهیه و اجرای سیستمهای مدیریت، حفظ استانداردها و صدور گواهینامهها میشود که ممکن است برخی سازمانها را از اجرای کامل استانداردها بازدارد.
- پیچیدگیهای فنی و مدیریتی: استانداردهای ایزو ممکن است شامل الزامات فنی و مدیریتی پیچیدهای باشند که نیاز به تخصص و دانش کافی برای اجرای آنها دارد. این پیچیدگیها میتوانند برای سازمانها به چالش تبدیل شوند، بهخصوص در صورتی که دسترسی به منابع و تواناییهای لازم را نداشته باشد.
در نتیجه، برای مواجهه با این چالشها و موانع، سازمانها باید برنامهریزی دقیقی برای اجرای استانداردها داشته باشند، منابع مالی و انسانی لازم را تأمین کنند و فرهنگ سازمانی مناسبی را برای پذیرش تغییرات ایجاد کنند.
جمعبندی
استانداردهای ایزو و اقتصاد دورانی هر دو نقش مهمی در توسعه و بهبود عملکرد سازمانها و اقتصاد دارند. رعایت استانداردهای ایزو در سیاستهای اقتصادی باعث افزایش کیفیت محصولات و خدمات، حفظ محیطزیست و بهبود شرایط ایمنی و بهداشت کاری میشود. همچنین، اقتصاد چرخشی با ایجاد یک محیط اقتصادی پویا و دینامیک، سازمانها را برای مواجهه با چالشها و فرصتهای زمان حاضر و آینده آماده میکند. بنابراین، ترکیب استانداردهای ایزو با رویکرد اقتصاد دورانی میتواند به بهبود عملکرد و کارایی سازمانها و توسعه پایدار اقتصادی کمک کند.
سوالات متداول
در این مقاله گفتیم که رعایت استانداردهای ایزو در سازمانها میتواند عملکرد و کارایی آنها را بهبود بخشد و اثر مثبتی بر کیفیت، محیطزیست و ایمنی داشته باشد. در ادامه به برخی سوالات متداول در این باره پاسخ میدهیم:
زیرا این نوع اقتصاد امکان ایجاد فرصتهای جدید، تحریک رقابت سالم و ایجاد انگیزه برای نوآوری و توسعه را فراهم میکند.
تأثیرات بسیاری دارد از جمله تشویق به توسعه و انعطافپذیری، ایجاد فرصتهای پیشرفت و تحریک بهرهوری و کارایی.
کسبوکارها باید نسبت به تغییرات بازار و فرصتهای جدید به سرعت واکنش نشان دهند. این فرایند شامل توسعه نوآوری، بهبود فرایندها و ایجاد استراتژیهای تجاری مناسب میشود.
از کجا گواهینامه ایزو بگیریم؟
اولین نکتهای که برای دریافت گواهینامه انواع استانداردها باید به آن توجه داشته باشید این است که گواهینامهای معتبر است که از مراجع صدور تحت اعتبار IAF یا ASCB صادر شود. پیش از عقد قرارداد و دریافت گواهینامه حتما بررسی کنید که نام مرجع صدور در لیست منتشر شده در سایت نهادهای نامبرده قابل مشاهده باشد؛ در غیر این صورت گواهی فاقد اعتبار خواهد بود.
دومین نکته مهمی که باید به آن توجه کنید این است که برای دریافت خدمات مشاوره یا صدور باید به دفتری مراجعه کنید که دارای پروانه و مجوز رسمی دولتی در آن حیطه باشد تا امکان پیگیری و استیفای حقوق در صورت بروز هر گونه مشکل برای شما محفوظ بماند.
در صورت نیاز به هرگونه مشاوره و راهنمایی جهت دریافت گواهینامه ایزو معتبر میتوانید از خدمات مشاوره رایگان مجموعه EIQM CET از طریق تماس با ما بهره ببرید.
