ایزو چیست و چه کاربردی دارد؟ چرا باید گواهی iso دریافت کنیم؟ ISO نام دیگر سازمان بین‌المللی استاندارد است. این سازمان وظیفه تدوین استانداردهایی برای تضمین کیفیت و سلامت محصولات و خدمات، ایمنی کارکنان، حفاظت از محیط‌زیست و غیره را برعهده دارد. اخذ گواهینامه‌های استاندارد iso نشان می‌دهد که یک مجموعه در سطح استانداردهای مطرح بین‌المللی فعالیت می‌کند. در ادامه با ما همراه باشید تا به سوالات مختلف در مورد گواهی ایزو پاسخ بدهیم.
آنچه در این مطلب می‌خوانید:
- ایزو چیست؟
- استاندارد iso چیست؟
- گواهی iso چیست؟
- تعریف ایزو به زبان ساده
- سازمان ISO چیست؟
- مدرک ایزو چیست؟
- تاریخچه و دستاوردهای ایزو چیست؟
- مراحل دریافت گواهینامه ایزو چیست؟
- نحوه دریافت ایزو
- مراجع صدور معتبر ایزو در ایران
- مشاوره و صدور گواهی ایزو
- مزایای اخذ ISO چیست؟
- شرایط گرفتن ایزو
- مدت اعتبار گواهینامه‌های ایزو
- دوره ایزو چیست؟
- کارکردهای درون‌سازمانی و برون‌سازمانی گواهینامه‌های ISO
- پرکاربردترین انواع ایزو چیست؟
- هزینه دریافت ایزو
- ممیزی ایزو چیست؟
- سایت ایزو چیست؟
- فرایند تدوین استانداردهای ایزو چگونه است؟
- جمع‌بندی
- سوالات متداول
- از کجا گواهینامه ایزو بگیریم؟
ایزو چیست؟
سازمان بین‌المللی استاندارد (International Organization for Standardization) در سراسر دنیا با نام ایزو شناخته می‌شود. واژه ISO از واژه یونانی ISOS گرفته شده است که به معنی ایجاد برابری یا یکسان‌سازی است و به اهداف این سازمان اشاره دارد. مهم‌ترین وظیفه ایزو، تدوین استانداردهایی برای سازمان‌های گوناگون با هدف یکپارچه‌سازی روال انجام کارها و سطح کیفیت محصولات و خدمات است.
سازمان بین‌المللی استاندارد در حال حاضر با ۱۶۴ عضو از کشورهای مختلف، از جمله ایران، در حال فعالیت است. این سازمان با هدف تدوین استانداردهایی عملی و به‌روز برای تضمین کیفیت و سلامت محصولات و خدمات، ایمنی کارکنان، حفاظت از محیط‌زیست و غیره در تمام صنایع کشورهای عضو، به فعالیتش ادامه می‌دهد.
استاندارد iso چیست؟
استانداردهای ایزو چارچوب‌ها، دستورالعمل‌ها یا الزاماتی برای تضمین کیفیت، سلامت، ایمنی و سایر پارامترهای مهم ارائه می‌کنند. این استانداردها به صنایع کمک می‌کنند تا معیارهای شناخته شده بین‌المللی را برای کیفیت و ایمنی اجرا کنند. همچنین به مشتریان و همکارهای یک کسبوکار نیز اطمینان می‌دهند که ادعای مجموعه مورد نظر در مورد سطح تولیدات و خدماتش از اعتبار کافی برخوردار است.
گواهی iso چیست؟
سازمان بین‌المللی استاندارد دستورالعمل‌ها و الزاماتی برای انواع کسب‌وکارهای کوچک و بزرگی که در حوزه‌های مختلف مشغول فعالیت هستند ارائه می‌کند. پیاده‌سازی الزامات استانداردهای ایزو، موجب بهبود مدیریت، افزایش کارایی سیستم و افزایش رضایت مشتری از محصول یا خدمت ارائه شده می‌شود و به گسترش و پیشرفت کسبوکار کمک می‌کند؛ به همین دلیل کسب‌وکارهای کوچک و بزرگ، همیشه دنبال اخذ گواهینامه‌های ایزو مرتبط با زمینه فعالیت‌شان هستند. این گواهی‌ها به‌عنوان نمادی از اعتبار و اعتماد مجموعه‌ها، نشان می‌دهند که شرکت موردنظر با استانداردهای بین‌المللی مطابقت دارد.
تعریف ایزو به زبان ساده
بعد از پیاده‌سازی الزامات استانداردهای ایزو و اخذ گواهینامه‌های آن، کسب‌وکارها را می‌توانند نشان ایزو را روی بسته‌بندی محصولات‌شان درج کنند. استفاده از نشان ایزو باعث جلب اعتماد مشتری، افزایش فروش، پیشی گرفتن از رقبای تجاری و ورود به بازارهای جهانی می‌شود.
با درج این نشان روی محصولات‌تان ارزش خرید کالاهای شما حداقل ۳۰% افزایش پیدا می‌کند و مجوز شرکت در نمایشگاه‌های بین‌المللی را نیز دریافت می‌کنید؛ مهم‌تر از همه این‌که با درج برچسب ایزو روی محصولات، ارزش سهام شرکت شما و تعداد متقاضیان آن روزبه‌روز بیشتر می‌شود.
سازمان ISO چیست؟
سازمان بین‌المللی استاندارد (ISO) یک نهاد غیردولتی و مستقل است که در سال ۱۹۴۷ تأسیس شد. این سازمان وظیفه تدوین و انتشار استانداردهای بین‌المللی را بر عهده دارد. استانداردهای ISO باعث تسهیل تجارت بین‌المللی، بهبود کیفیت محصولات و خدمات، و تضمین ایمنی مصرف‌کنندگان می‌شوند. به طور کلی، هدف ایزو بهبود روش‌ها و فرآیندهای مختلف در صنایع و مشاغل گوناگون است.
مدرک ایزو چیست؟
مدرک ایزو یا همان گواهینامه ایزو یک سند رسمی است که نشان‌دهنده تطابق سازمان با الزامات یک استاندارد خاص از مجموعه استانداردهای ایزو است. این مدرک پس از ممیزی‌های دقیق و بررسی‌های لازم توسط یک مرجع صدور معتبر به سازمان اعطا می‌شود و معمولاً مدت اعتبار آن سه سال است.
تاریخچه و دستاوردهای ایزو چیست؟
سازمان بین‌المللی استاندارد (ISO) در سال ۱۹۴۷ با هدف توسعه استانداردهای جهانی برای بهبود کیفیت، ایمنی و کارآیی در صنایع مختلف تأسیس شد. این سازمان که مقر آن در ژنو سوئیس است، با مشارکت بیش از ۱۶۰ کشور، استانداردهایی برای موضوعاتی مانند مدیریت کیفیت (ISO 9001)، مدیریت زیست‌محیطی (ISO 14001)، و امنیت اطلاعات (ISO 27001) ارائه داده است. دستاوردهای ایزو در بهبود تجارت بین‌المللی، کاهش موانع فنی، و تضمین رضایت مشتریان برجسته است. با تسهیل هماهنگی در صنایع و کاهش ناسازگاری‌ها، ایزو به عنوان یک مرجع معتبر در افزایش نوآوری و اعتماد جهانی شناخته می‌شود.
مراحل دریافت گواهینامه ایزو چیست؟
تا اینجا بررسی کردیم که اخذ گواهینامه‌های ایزو و پیاده‌سازی الزامات آن مزایای زیادی به همراه دارد و موفقیت شرکت را در درازمدت تضمین می‌کند؛ به همین دلیل کسب‌وکارهای کوچک و بزرگ، همیشه دنبال اخذ گواهینامه‌های ایزو مرتبط با زمینه فعالیت‌شان هستند. در ادامه با مراحل دریافت این گواهینامه‌ها آشنا می‌شویم:
- آماده‌سازی و تخصیص منابع
- پیش‌ممیزی و تجزیه و تحلیل مشکلات
- توسعه و پیاده‌سازی یک سیستم مدیریت مرتبط و مناسب
- برگزاری جلسات آموزشی برای کارکنان
- انجام یک ممیزی داخلی
- انتخاب یک مرجع صدور معتبر برای اخذ ایزو
- صدور گواهینامه
نحوه دریافت ایزو
برای دریافت ایزو، ابتدا باید استاندارد مورد نظر خود را انتخاب کنید و با یک مشاور معتبر مشورت نمایید تا الزامات استاندارد را در سازمان خود پیاده‌سازی کنید. سپس مستندات و فرآیندهای مورد نیاز را تهیه کرده و سیستم مدیریتی مورد نظر را اجرایی کنید. پس از انجام ممیزی داخلی و اطمینان از انطباق با استانداردها، یک ممیزی خارجی توسط مرجع صدور گواهینامه انجام می‌شود. در صورت تایید ممیز، گواهینامه ایزو به شما اعطا می‌گردد.
مراجع صدور معتبر ایزو در ایران
برای صدور ایزو، فقط مراجع صدوری که تحت اعتبار IAF (انجمن اعتباربخشی بین‌المللی) و ASCB (سرویس اعتباردهی شرکت‌های صدور گواهینامه) فعالیت می‌کنند معتبر هستند. در ایران، مراجع مختلفی برای صدور گواهینامه ایزو فعالیت می‌کنند، اما همه آنها معتبر و مورد تایید بین‌المللی نیستند. از مهم‌ترین مراجع معتبر صدور ایزو می‌توان به EIQM اشاره کرد که تحت اعتبار ASCB فعالیت می‌کند. همکاری با مراجع معتبر اهمیت زیادی دارد چرا که گواهینامه‌های صادر شده از سوی آنها در سطح جهانی پذیرفته شده و دارای اعتبار هستند.
مشاوره و صدور گواهی ایزو
یکی از مراحل مهم برای دریافت گواهینامه ایزو، بهره‌مندی از مشاوره مناسب است. مشاوره ایزو به سازمان‌ها کمک می‌کند تا با فرآیندهای استانداردسازی و الزامات مرتبط با هر استاندارد آشنا شوند. مشاوران ایزو به شما کمک می‌کنند تا مسیر پیچیده دریافت گواهینامه را به درستی طی کنید.
مجموعه EIQM با دارا بودن اعتبار از ASCB، به عنوان یکی از مراجع معتبر بین‌المللی در ایران، خدمات مشاوره و صدور گواهینامه ایزو را با بالاترین کیفیت ارائه می‌دهد. همکاری با چنین مرجع معتبری به شما اطمینان می‌دهد که گواهینامه‌ای که دریافت می‌کنید، در سطح بین‌المللی معتبر و قابل قبول است.
مزایای اخذ ISO چیست؟
اخذ گواهینامه‌های ایزو مزایای بسیاری هم برای مشتریان و هم برای کسب‌وکارها دارد. یک مجموعه با اخذ این گواهینامه‌ها، به مصرف‌کنندگان و ذی‌نفعان اطمینان می‌دهد که تمامی دستورالعمل‌های لازم را برای تولید کالا و ارائه خدمات در سطح استانداردهای جهانی رعایت می‌کند.
این موضوع با ایجاد اعتماد در مصرف‌کننده، کالا یا خدمات شما برای او ارزشمندتر می‌کند و باعث افزایش نرخ فروش و گسترش کسبوکار می‌شود. در جمع‌بندی پاسخ به سوال «مزایای دریافت گواهینامه‌های ایزو چیست» می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- افزایش رضایت مشتری
- افزایش سودآوری کسبوکار
- کاهش هزینه‌های مصرفی
- افزایش بازدهی و بهبود راندمان و سیکل کاری
- تامین سلامت کارکنان و ایجاد محیط کاری سالم با کم‌ترین میزان خطرات
- افزایش آگاهی و تعهد کارکنان
شرایط گرفتن ایزو
برای دریافت گواهینامه ایزو، شرایطی وجود دارد که بسته به نوع استاندارد و فعالیت‌های سازمان متغیر است. اما به طور کلی، برخی از شرایط عمومی شامل موارد زیر است:
- تعهد مدیریت ارشد سازمان: مدیران ارشد باید به بهبود مستمر و پیاده‌سازی استانداردها متعهد باشند.
- آموزش پرسنل: کارکنان باید آموزش‌های لازم در زمینه استانداردهای مربوطه را دیده باشند.
- ایجاد و نگهداری مستندات: تمامی فرآیندها و سیاست‌های سازمان باید به صورت مستند تدوین و به روزرسانی شوند.
مدت اعتبار گواهینامه‌های ایزو
آیا گواهینامه‌های ایزو به تمدید نیاز دارند؟ گواهینامه‌های iso، تا سه سال پس از تاریخ صدور گواهینامه معتبر هستند؛ اما کد رجیستر آنها به تمدید سالانه احتیاج دارد.
کسب‌وکارها با پرداخت ۳۰% از مبلغ صدور اولیه می‌تواند کد رجیستر آنلاین را برای سال دوم و سوم به‌روزرسانی کند. هزینه تمدید در سال سوم برابر با ۵۰% مبلغ صدور گواهینامه است. پس از تمدید، گواهینامه‌های قبلی شما باطل و گواهینامه‌های جدید با اعتبار سه‌ساله برای شما صادر می‌شود.
دوره ایزو چیست؟
دوره‌های آموزشی ایزو به منظور آموزش مفاهیم، اصول و الزامات استانداردهای مختلف ایزو برگزار می‌شوند. این دوره‌ها به افراد و سازمان‌ها کمک می‌کنند تا با استانداردها و روش‌های پیاده‌سازی آنها آشنا شوند.
برخی از مهم‌ترین دوره‌های ایزو شامل موارد زیر هستند:
دوره آموزشی ISO 9001 (مدیریت کیفیت)
دوره آموزشی ISO 14001 (مدیریت زیست‌محیطی)
دوره آموزشی ISO 45001 (ایمنی و بهداشت حرفه‌ای)
کارکردهای درون‌سازمانی و برون‌سازمانی گواهینامه‌های ISO
هر کدام از استانداردهای ایزو متشکل از تعدادی دستورالعمل اجرایی هستند که در وهله اول بخش مدیریت کسبوکار شما را هدف می‌گیرند. شاید بتوان اولین کارکرد درون‌سازمانی این دستورالعمل‌ها را ایجاد یک سیستم مدیریت یکپارچه و مؤثر و ارتقای سطح تعهد در مدیران و کارکنان سازمان دانست.
دستورالعمل‌های گواهینامه ایزو همچنین برنامه‌ای دقیق برای سنجش و بهبود عملکرد نیروهای انسانی به مدیران هر بخش از سازمان ارائه می‌دهند؛ به این ترتیب دومین کارکرد درون‌سازمانی ایزو اصلاح مراحل انجام یک فرایند و بهبود روابط کاری خواهد بود. مدیریت ریسک با شناسایی و حذف موارد خطرناک نیز از دیگر کارکردهای درون‌سازمانی مهم سیستم مدیریتی ایزو به حساب می‌آید.
ایجاد ارتباط بین تولیدکننده و مصرف‌کننده، مدیریت نارضایتی‌های مشتریان و تبدیل آنها به فرصت‌های تجاری، جذب سرمایه‌گذار و تبدیل خریداران بالقوه به مشتری‌های دائمی را نیز می‌توان کارکردهای برون‌سازمانی گواهینامه‌های ایزو دانست.
پرکاربردترین انواع ایزو چیست؟
هزینه اخذ گواهینامه ایزو معتبر از ۵ میلیون تومان (۸۰ دلار) تا ۲۰ میلیون تومان (۳۰۰ دلار)، بسته به نوع استاندارد، تعداد فرایند و اندازه سازمان متغیر است. برای دریافت اطلاعات دقیق‌تر می‌توانید با EIQM تماس بگیرید تا برآورد دقیقی از هزینه‌ها برای شما انجام شود.
برخی از محبوب‌ترین گواهینامه‌های ایزو که سازمان‌ها می‌توانند دریافت کنند عبارتند از:
ISO 9001: مدیریت کیفیت
ISO 14001: مدیریت زیست‌محیطی
ISO 45001: ایمنی و بهداشت حرفه‌ای
ISO 27001: مدیریت امنیت اطلاعات
هزینه دریافت ایزو
برخی از استاندارهای ایزو، عمومی و برخی تخصصی هستند. استانداردهای عمومی برای هر کسب‌وکاری، صرف‌نظر از زمینه فعالیت آن، قابل اخذ و پیاده‌سازی هستند؛ ولی استانداردهای تخصصی محدوده نظارت مشخص‌تری دارند و به‌درد صنایع به‌خصوصی می‌خورند.
ممیزی ایزو چیست؟
ممیزی ایزو فرایندی است که طی آن یک سازمان توسط ممیزان مستقل ارزیابی می‌شود تا میزان تطابق آن با الزامات استانداردهای ایزو بررسی شود. ممیزی‌ها می‌توانند داخلی یا خارجی باشند:
- ممیزی داخلی: این نوع ممیزی توسط تیم داخلی سازمان و با هدف شناسایی نقاط ضعف و بهبود فرآیندها انجام می‌شود.
- ممیزی خارجی: ممیزان از طرف مرجع صدور گواهینامه ایزو به سازمان مراجعه کرده و تطابق فرآیندها با استاندارد را بررسی می‌کنند.
سایت ایزو چیست؟
سایت ایزو، وب‌سایت رسمی سازمان بین‌المللی استاندارد (ISO) است که در آن می‌توانید اطلاعات جامعی درباره استانداردهای مختلف ایزو، تازه‌ترین تغییرات و بروزرسانی‌ها، و نیز دسترسی به منابع آموزشی و گواهینامه‌های صادره را پیدا کنید. این سایت به آدرس www.iso.org قابل دسترسی است.
فرایند تدوین استانداردهای ایزو چگونه است؟
تدوین استانداردهای ایزو فرایندی ساختارمند و مشارکتی است که در چند مرحله انجام می‌شود. ابتدا نیاز به استاندارد جدید توسط اعضای ایزو یا ذی‌نفعان جهانی پیشنهاد می‌شود. سپس، کمیته‌های فنی متشکل از کارشناسان متخصص از کشورهای عضو، بر اساس اجماع، پیش‌نویس اولیه را تهیه می‌کنند. این پیش‌نویس به‌منظور دریافت نظرات و اصلاحات، به اعضا ارسال می‌شود و پس از چندین دور بازبینی و توافق، نسخه نهایی استاندارد آماده می‌گردد. در پایان، با رأی‌گیری رسمی، استاندارد تأیید و منتشر می‌شود. این فرایند شفاف و بین‌المللی تضمین می‌کند که استانداردها نیازهای واقعی بازار را پوشش دهند و قابلیت اجرا در صنایع مختلف را داشته باشند.
جمع‌بندی
مهم‌ترین وظیفه سازمان بین‌المللی استاندارد (ایزو) تدوین استانداردهایی برای صنایع مختلف با هدف یکپارچه‌سازی روال انجام کارها، بهبود کیفیت محصولات و خدمات و مراقبت از کارکنان، مصرف‌کننده‌ها و محیط‌زیست است. پیاده‌سازی الزامات این گواهینامه‌ها همان‌طور که در بخش «مزایای اخذ گواهینامه ایزو چیست؟» دیدیم، بازده کلی سیستم و رضایت مشتری را افزایش می‌دهد و با صرفه‌جویی در زمان و هزینه و تربیت نیروهایی متخصص، به گسترش و پیشرفت کسبوکار کمک می‌کند.
سوالات متداول
ایزو (ISO) یکی از شناخته‌شده‌ترین استانداردهای جهانی است که بر کیفیت، ایمنی و کارایی محصولات و خدمات در سراسر دنیا نظارت دارد.
بله، تمام کسب‌وکارها صرف‌نظر از اندازه و نوع فعالیت می‌توانند گواهینامه ایزو دریافت کنند، اما فرآیند دریافت بسته به صنعت و نوع فعالیت متفاوت است.
گواهینامه‌های ایزو معمولاً سه سال اعتبار دارند و هر سال نیاز به ممیزی مجدد دارند.
در بسیاری از کشورها، دریافت ایزو الزامی نیست، اما بسیاری از شرکت‌ها برای بهبود کیفیت و رقابت‌پذیری از آن استفاده می‌کنند.
انتخاب مشاور معتبر بسیار مهم است. مراجع معتبری مانند EIQM با داشتن اعتبار بین‌المللی می‌توانند بهترین گزینه باشند.
از کجا گواهینامه ایزو بگیریم؟
اولین نکته‌ای که برای دریافت گواهینامه انواع استانداردها باید به آن توجه داشته باشید این است که گواهینامه‌ای معتبر است که از مراجع صدور تحت اعتبار IAF یا ASCB صادر شود. پیش از عقد قرارداد و دریافت گواهینامه حتما بررسی کنید که نام مرجع صدور در لیست منتشر شده در سایت نهادهای نام‌برده قابل مشاهده باشد؛ در غیر این صورت گواهی فاقد اعتبار خواهد بود.
دومین نکته مهمی که باید به آن توجه کنید این است که برای دریافت خدمات مشاوره یا صدور باید به دفتری مراجعه کنید که دارای پروانه و مجوز رسمی دولتی در آن حیطه باشد تا امکان پیگیری و استیفای حقوق در صورت بروز هر گونه مشکل برای شما محفوظ بماند.
در صورت نیاز به هرگونه مشاوره و راهنمایی جهت دریافت گواهینامه ایزو معتبر می‌توانید از خدمات مشاوره رایگان مجموعه EIQM CET از طریق تماس با ما بهره ببرید.
){kind=link}